Star (-) Watch (-)

Ramayana

अरण्यकाण्डम्

तत् श्रुत्वा राक्षसेन्द्रस्य वाक्यम् वाक्य विशारदः ।
प्रत्युवाच महाप्राज्ञो मारीचो राक्षसेश्वरम् ॥३-३७-१॥

सुलभाः पुरुषा राजन् सततम् प्रिय वादिनः ।
अप्रियस्य च पथ्यस्य वक्ता श्रोता च दुर्लभः ॥३-३७-२॥

न नूनम् बुध्यसे रामम् महावीर्यम् गुण उन्नतम् ।
अयुक्त चारः चपलो महेन्द्र वरुण उपमम् ॥३-३७-३॥

अपि स्वस्ति भवेत् तात सर्वेषाम् भुवि रक्षसाम् ।
अपि रामो न संक्रुद्धः कुर्यात् लोकम् अराक्षसम् ॥३-३७-४॥

अपि ते जीवित अंताय न उत्पन्ना जनकात्मजा ।
अपि सीता निमित्तम् च न भवेत् व्यसनम् महत् ॥३-३७-५॥

अपि त्वाम् ईश्वरम् प्राप्य काम वृत्तम् निरंकुशम् ।
न विनश्येत् पुरी लंका त्वया सह स राक्षसा ॥३-३७-६॥

त्वत् विधः काम वृत्तो हि दुःशीलः पाप मंत्रितः ।
आत्मानम् स्व जनम् राष्ट्रम् स राजा हन्ति दुर्मतिः ॥३-३७-७॥

न च पित्रा परित्यक्तो न अमर्यादः कथंचन ।
न लुब्धो न च दुःशीलो न च क्षत्रिय पांसनः ॥३-३७-८॥

न च धर्म गुणैर् हीनैः कौसल्या आनंद वर्धनः ।
न च तीक्ष्णो हि भूतानाम् सर्व भूत हिते रतः ॥३-३७-९॥

वंचितम् पितरम् दृष्ट्वा कैकेय्या सत्य वादिनम् ।
करिष्यामि इति धर्मात्मा ततः प्रव्रजितो वनम् ॥३-३७-१०॥

कैकेय्याः प्रिय कामार्थम् पितुर् दशरथस्य च ।
हित्वा राज्यम् च भोगान् च प्रविष्टो दण्डका वनम् ॥३-३७-११॥

न रामः कर्कशः तात न अविद्वान् न अजित इन्द्रियः ।
अनृतम् न श्रुतम् चैव नैव त्वम् वक्तुम् अर्हसि ॥३-३७-१२॥

रामो विग्रहवान् धर्मः साधुः सत्य पराक्रमः ।
राजा सर्वस्य लोकस्य देवानाम् इव वासवः ॥३-३७-१३॥

कथम् नु तस्य वैदेहीम् रक्षिताम् स्वेन तेजसा ।
इच्छसे प्रसभम् हर्तुम् प्रभाम् इव विवस्वतः ॥३-३७-१४॥

शर अर्चिषम् अनाधृष्यम् चाप खड्ग इन्धनम् रणे ।
राम अग्निम् सहसा दीप्तम् न प्रवेष्टुम् त्वम् अर्हसि ॥३-३७-१५॥

धनुर् व्यादित दीप्त आस्यम् शर अर्चिषम् अमर्षणम् ।
चाप बाण धरम् तीक्ष्णम् शत्रु सेना अपहारिणम् ॥३-३७-१६॥

राज्यम् सुखम् च संत्यज्य जीवितम् च इष्टम् आत्मनः ।
न अति आसादयितुम् तात राम अंतकम् इह अर्हसि ॥३-३७-१७॥

अप्रमेयम् हि तत् तेजो यस्य सा जनकात्मजा ।
न त्वम् समर्थः ताम् हर्तुम् राम चाप आश्रयाम् वने ॥३-३७-१८॥

तस्य वै नर सिंहस्य सिंह उरस्कस्य भामिनी ।
प्राणेभ्यो अपि प्रियतरा भार्या नित्यम् अनुव्रता ॥३-३७-१९॥

न सा धर्षयितुम् शक्या मैथिली ओजस्विनः प्रिया ।
दीप्तस्य इव हुत आशस्य शिखा सीता सुमध्यमा ॥३-३७-२०॥

किम् उद्यमम् व्यर्थम् इमम् कृत्वा ते राक्षसाधिप ।
दृष्टः चेत् त्वम् रणे तेन तत् अंतम् तव जीवितम् ॥३-३७-२१॥

जीवितम् च सुखम् चैव राज्यम् चैव सुदुर्लभम् ।
यत् इच्छसि चिरम् भोक्तुम् मा कृथा राम विप्रियम् ॥३-३७-२२॥

स सर्वैः सचिवैः सार्धम् विभीषण पुरस्कृतैः ।
मंत्रयित्वा तु धर्मिष्ठैः कृत्वा निश्चयम् आत्मनः ।दोषाणाम् च गुणानाम् च संप्रधार्य बल अबलम् ॥३-३७-२३॥

आत्मनः च बलम् ज्ञात्वा राघवस्य च तत्त्वतः ।
हितम् हि तव निश्चित्य क्षमम् त्वम् कर्तुम् अर्हसि ॥३-३७-२४॥

अहम् तु मन्ये तव न क्षमम् रणेसमागमम् कोसल राज सूनुना ।
इदम् हि भूयः शृणु वाक्यम् उत्तमम्क्षमम् च युक्तम् च निशाचर अधिप ॥३-३७-२५॥