Star (-) Watch (-)

Ramayana

अयोध्याकाण्डम्

तया महत्या यायिन्या ध्वजिन्या वनवासिन: ।
अर्द्दिता यूथपा मत्ता: सयूथा: सम्प्रदुद्रुवु: ॥ २.९३.१॥

ऋक्षा: पृषतसङ्घाश्च रुरवश्च समतन्त: ।
दृश्यन्ते वनराजीषु गिरिष्वपि नदीषु च ॥ २.९३.२॥

स सम्प्रतस्थे धर्मात्मा प्रीतो दशरथात्मज: ।
वृतो महत्या नादिन्या सेनया चतुरङ्गया ॥ २.९३.३॥

सागरौघनिभा सेना भरतस्य महात्मन: ।
महीं सञ्छादयामास प्रावृषि द्यामिवाम्बुद: ॥ २.९३.४॥

चिरकालमित्यनेन कदाचिल्लक्ष्यत इति गम्यते ॥ २.९३.५॥

स यात्वा दूरमध्वानं सुपरिश्रान्तवाहन: ।
उवाच भरत: श्रीमान् वसिष्ठं मन्त्रिणां वरम् ॥ २.९३.६॥

यादृशं लक्ष्यते रूपं यथा चैव श्रुतं मया ।
व्यक्तं प्राप्ता: स्म तं देशं भरद्वाजो यमब्रवीत् ॥ २.९३.७॥

अयं गिरिश्चित्रकूट इयं मन्दाकिनी नदी ।
एतत् प्रकाशते दूरान्नीलमेघनिभं वनम् ॥ २.९३.८॥

गिरे: सानूनि रम्याणि चित्रकूटस्य सम्प्रति ।
वारणैरवमृद्यन्ते मामकै: पर्वतोपमै: ॥ २.९३.९॥

मुञ्चन्ति कुसुमान्येते नगा: पर्वतसानुषु ।
नीला इवातपापाये तोयं तोयधरा घना: ॥ २.९३.१०॥

किन्नराचरितं देशं पश्य शत्रुघ्न पर्वतम् ।
मृगै: समन्तादाकीर्णं मकरैरिव सागरम् ॥ २.९३.११॥

एते मृगगणा भान्ति शीघ्रवेगा: प्रचोदिता: ।
वायुप्रविद्धा शरदि मेघराजिरिवाम्बरे ॥ २.९३.१२॥

कुर्वन्ति कुसुमापीडान् शिरस्सु सुरभीनमी ।
मेघप्रकाशै: फलकैर्दाक्षिणात्या यथा नरा: ॥ २.९३.१३॥

निष्कूजमिव भूत्वेदं वनं घोरप्रदर्शनम् ।
अयोध्येव जनाकीर्णा सम्प्रति प्रतिभाति मा ॥ २.९३.१४॥

खुरैरुदीरितो रेणुर्दिवं प्रच्छाद्य तिष्ठति ।
तं वहत्यनिल: शीघ्रं कुर्वन्निव मम प्रियम् ॥ २.९३.१५॥

स्यन्दनांस्तुरगोपेतान् सूतमुख्यैरधिष्ठितान् ।
एतान् सम्पतत: शीघ्रं पश्य शत्रुघ्न कानने ॥ २.९३.१६॥

एतान् वित्रासितान् पश्य बर्हिण: प्रियदर्शनान् ।
एतमाविशत: शीघ्रमधिवासं पतत्ऺित्रण: ॥ २.९३.१७॥

अतिमात्रमयं देशो मनोज्ञ: प्रतिभाति मा ।
तापसानां निवासो ऽयं व्यक्तं स्वर्गपथो यथा ॥ २.९३.१८॥

मृगा मृगीभि: सहिता बहव: पृषता वने ।
मनोज्ञरूपा लक्ष्यन्ते कुसुमैरिव चित्रिता: ॥ २.९३.१९॥

साधुसैन्या: प्रतिष्ठन्तां विचिन्वन्तु च कानने ।
यथा तौ पुरुषव्याघ्रौ दृश्येते रामलक्ष्मणौ ॥ २.९३.२०॥

भरतस्य वच: श्रुत्वा पुरुषा: शस्त्रपाणय: ।
विविशुस्तद्वनं शूरा धूमं च ददृशुस्तत: ॥ २.९३.२१॥

ते समालोक्य धूमाग्रमूचुर्भरतमागता: ।
नामनुष्ये भवत्याग्निर्व्यक्तमत्रैव राघवौ ॥ २.९३.२२॥

अथ नात्र नरव्याघ्रौ राजपुत्रौ परन्तपौ ।
मन्ये रामोपमा: सन्ति व्यक्तमत्र तपस्विन: ॥ २.९३.२३॥

तच्छ्रुत्वा भरतस्तेषां वचनं साधुसम्मतम् ।
सैन्यानुवाच सर्वांस्तानमित्रबलमर्दन: ॥ २.९३.२४॥

यत्ता भवन्तस्तिष्ठन्तु नेतो गन्तव्यमग्रत: ।
अहमेव गमिष्यामि सुमन्त्रो गुरुरेव च ॥ २.९३.२५॥

एवमुक्तास्तत: सर्वे तत्र तस्थु: समन्तत: ।
भरतो यत्र धूमाग्रं तत्र दृष्टिं समादधात् ॥ २.९३.२६॥

व्यवस्थिता या भरतेन सा चमूर्निरीक्षमाणापि च धूममग्रत: ।
बभूव हृष्टा नचिरेण जानती प्रियस्य रामस्य समागमं तदा ॥ २.९३.२७ ॥