अयोध्याकाण्डम्
Chapter 43 / सर्गः ४३
Slōka 1 / श्लोक १
ततः समीक्ष्य शयने सन्नम् शोकेन पार्थिवम् ।
कौसल्या पुत्र शोक आर्ता तम् उवाच मही पतिम् ॥२-४३-१॥
Slōka 2 / श्लोक २
राघवो नर शार्दूल विषम् उप्त्वा द्विजिह्ववत् ।
विचरिष्यति कैकेयी निर्मुक्ता इव हि पन्नगी ॥२-४३-२॥
Slōka 3 / श्लोक ३
विवास्य रामम् सुभगा लब्ध कामा समाहिता ।
त्रासयिष्यति माम् भूयो दुष्ट अहिर् इव वेश्मनि ॥२-४३-३॥
Slōka 4 / श्लोक ४
अथ स्म नगरे रामः चरन् भैक्षम् गृहे वसेत् ।
काम कारः वरम् दातुम् अपि दासम् मम आत्मजम् ॥२-४३-४॥
Slōka 5 / श्लोक ५
पातयित्वा तु कैकेय्या रामम् स्थानात् यथा इष्टतः ।
प्रदिष्टः रक्षसाम् भागः पर्वणि इव आहित अग्निना ॥२-४३-५॥
Slōka 6 / श्लोक ६
गज राज गतिर् वीरः महा बाहुर् धनुर् धरः ।
वनम् आविशते नूनम् सभार्यः सह लक्ष्मणः ॥२-४३-६॥
Slōka 7 / श्लोक ७
वने तु अदृष्ट दुह्खानाम् कैकेय्या अनुमते त्वया ।
त्यक्तानाम् वन वासाय का न्व् अवस्था भविष्यति ॥२-४३-७॥
Slōka 8 / श्लोक ८
ते रत्न हीनाः तरुणाः फल काले विवासिताः ।
कथम् वत्स्यन्ति कृपणाः फल मूलैः कृत अशनाः ॥२-४३-८॥
Slōka 9 / श्लोक ९
अपि इदानीम् स कालः स्यान् मम शोक क्षयः शिवः ।
सभार्यम् यत् सह भ्रात्रा पश्येयम् इह राघवम् ॥२-४३-९॥
Slōka 10 / श्लोक १०
श्रुत्वा एव उपस्थितौ वीरौ कदा अयोध्या भविष्यति ।
यशस्विनी हृष्ट जना सूच्च्रित ध्वज मालिनी ॥२-४३-१०॥
Slōka 11 / श्लोक ११
कदा प्रेक्ष्य नर व्याघ्राव् अरण्यात् पुनर् आगतौ ।
नन्दिष्यति पुरी हृष्टा समुद्रैव पर्वणि ॥२-४३-११॥
Slōka 12 / श्लोक १२
कदा अयोध्याम् महा बाहुः पुरीम् वीरः प्रवेक्ष्यति ।
पुरः कृत्य रथे सीताम् वृषभो गो वधूम् इव ॥२-४३-१२॥
Slōka 13 / श्लोक १३
कदा प्राणि सहस्राणि राज मार्गे मम आत्मजौ ।
लाजैः अवकरिष्यन्ति प्रविशन्ताव् अरिम् दमौ ॥२-४३-१३॥
Slōka 14 / श्लोक १४
प्रविशनौ कदाऽपियोध्याम् द्रक्ष्यामि शुभकुण्डता ।
उदग्रायुधनिस्त्रीम्शौ सशृङ्गाविव पर्वतौ ॥२-४३-१४॥
Slōka 15 / श्लोक १५
कदा सुमनसः कन्या द्विजातीनाम् फलानि च ।
प्रदिशन्त्यः पुरीम् हृष्टाः करिष्यन्ति प्रदक्षिणम् ॥२-४३-१५॥
Slōka 16 / श्लोक १६
कदा परिणतः बुद्ध्या वयसा च अमर प्रभः ।
अभ्युपैष्यति धर्मज्ञः त्रिवर्षैव माम् ललन् ॥२-४३-१६॥
Slōka 17 / श्लोक १७
निह्सम्शयम् मया मन्ये पुरा वीर कदर्यया ।
पातु कामेषु वत्सेषु मातृऋणाम् शातिताः स्तनाः ॥२-४३-१७॥
Slōka 18 / श्लोक १८
सा अहम् गौर् इव सिम्हेन विवत्सा वत्सला कृता ।
कैकेय्या पुरुष व्याघ्र बाल वत्सा इव गौर् बलात् ॥२-४३-१८॥
Slōka 19 / श्लोक १९
न हि तावद् गुणैः जुष्टम् सर्व शास्त्र विशारदम् ।
एक पुत्रा विना पुत्रम् अहम् जीवितुम् उत्सहे ॥२-४३-१९॥
Slōka 20 / श्लोक २०
न हि मे जीविते किम्चित् सामर्थम् इह कल्प्यते ।
अपश्यन्त्याः प्रियम् पुत्रम् महा बाहुम् महा बलम् ॥२-४३-२०॥
Slōka 21 / श्लोक २१
अयम् हि माम् दीपयते समुत्थितः ।
तनूज शोक प्रभवो हुत अशनः ।महीम् इमाम् रश्मिभिर् उत्तम प्रभो ।यथा निदाघे भगवान् दिवा करः ॥२-४३-२१॥