Star (-) Watch (-)

Ramayana

किष्किन्धाकाण्डम्डम्

Chapter 11 / सर्गः ११

Slōka 1 / श्लोक १

Slōka 1

ततः क्रोध समाविष्टम् सम्रब्धम् तम् उपागतम् ।
अहम् प्रसादयान् चक्रे भ्रातरम् हित काम्यया ॥४-१०-१॥

Slōka 2 / श्लोक २

Slōka 2

दिष्ट्या असि कुशली प्राप्तो निहतः च त्वया रिपुः ।
अनाथस्य हि मे नाथः त्वम् एको अनाथ नन्दनः ॥४-१०-२॥

Slōka 3 / श्लोक ३

Slōka 3

इदम् बहु शलाकम् ते पूर्ण चन्द्रम् इव उदितम् ।
छत्रम् स वाल व्यजनम् प्रतीच्छस्व मया धृतम् ॥४-१०-३॥

Slōka 4 / श्लोक ४

Slōka 4

आर्तस्य अथ बिला द्वारि स्थितः संवत्सरम् नृप ।
दृष्ट्वा च शोणितम् द्वारि बिलात् च अपि समुत्थितम् ॥४-१०-४॥

Slōka 5 / श्लोक ५

Slōka 5

शोक संविग्न हृदयो भृशम् व्याकुलित इन्द्रियः ।
अपिधाय बिल द्वारम् शैल शृङ्गेण तत् तदा ॥४-१०-५॥

Slōka 6 / श्लोक ६

Slōka 6

तस्मात् देशात् अपाक्रम्य किष्किन्धाम् प्राविशम् पुनः ।
विषादात् इह माम् दृष्ट्वा पोउरैः मंत्रिभिर् एव च ॥४-१०-६॥

Slōka 7 / श्लोक ७

Slōka 7

अभिषिक्तो न कामेन तन्मे क्षन्तुम् त्वम् अर्हसि ।
त्वम् एव राजा मानार्हः सदा च अहम् यथा पुरा ॥४-१०-७॥

Slōka 8 / श्लोक ८

Slōka 8

राजभावे नियोगः अयम् मम त्वत् विरहात् कृतः ।
स अमात्य पौर नगरम् स्थितम् निहत कण्टकम् ॥४-१०-८॥

Slōka 9 / श्लोक ९

Slōka 9

न्यास भूतम् इदम् राज्यम् तव निर्यातयामि अहम् ।
मा च रोषम् कृथाः सौम्य मम शत्रु निषूदन॥४-१०-९॥

Slōka 10 / श्लोक १०

Slōka 10

याचे त्वाम् शिरसा राजन् मया बद्धो अयम् अंजलिः ।
बलात् अस्मिन् समागम्य मंत्रिभिः पुर वासिभिः ॥४-१०-१०॥

Slōka 11 / श्लोक ११

Slōka 11

राजभावे नियुक्तो अहम् शून्य देश जिगीषया ।
स्निग्धम् एवम् ब्रुवाणम् माम् स विनिर्भर्त्स्य वानरः ॥४-१०-११॥

Slōka 12 / श्लोक १२

Slōka 12

धिक् त्वाम् इति च माम् उक्त्वा बहु तत् तत् उवाच ह ।
प्रकृतीः च समानीय मंत्रिणः चैव सम्मतान् ॥४-१०-१२॥

Slōka 13 / श्लोक १३

Slōka 13

माम् आह सुहृदाम् मध्ये वाक्यम् परम गर्हितम् ।
विदितम् वो मया रात्रौ मायावी स महाअसुरः ॥४-१०-१३॥

Slōka 14 / श्लोक १४

Slōka 14

माम् समाह्वयत क्रुद्धो युद्ध कांक्षी तदा पुरा ।
तस्य तद् भाषितम् श्रुत्वा निःसृतः अहम् नृपाअलयात् ॥४-१०-१४॥

Slōka 15 / श्लोक १५

Slōka 15

अनुयातः च माम् तूर्णम् अयम् भ्राता सुदारुणः ।
स तु दृष्ट्वा एव माम् रात्रौ स द्वितीयम् महाबलः ॥४-१०-१५॥

Slōka 16 / श्लोक १६

Slōka 16

प्राद्रवत् भय संत्रस्तो वीक्ष्य आवाम् समुपागतौ ।
अभिद्रुतः तु वेगेन विवेश स महाबिलम् ॥४-१०-१६॥

Slōka 17 / श्लोक १७

Slōka 17

तम् प्रविष्टम् विदित्वा तु सुघोरम् सुमहद् बिलम् ।
अयम् उक्तो अथ मे भ्राता मया तु क्रूर दर्शनः ॥४-१०-१७॥

Slōka 18 / श्लोक १८

Slōka 18

अहत्वा न अस्ति मे शक्तिः प्रति गन्तुम् इतः पुरीम् ।
बिल द्वारि प्रतीक्ष त्वम् यावत् एनम् निहन्मि अहम् ॥४-१०-१८॥

Slōka 19 / श्लोक १९

Slōka 19

स्थितोऽयम् इति मत्वा अहम् प्रविष्टः तु दुरासदम् ।
तम् मे मार्गयतः तत्र गतः संवत्सरः तदा ॥४-१०-१९॥

Slōka 20 / श्लोक २०

Slōka 20

स तु दृष्टो मया शत्रुः अनिर्वेदात् भयाअवहः ।
निहतः च मया सद्यः सः सर्वैः सह बन्धुभिः ॥४-१०-२०॥

Slōka 21 / श्लोक २१

Slōka 21

तस्य आस्यात् तु प्रवृत्तेन रुधिरौघेण तद् बिलम् ।
पूर्णम् आसीत् दुराक्रामम् स्वनतः तस्य भूतले ॥४-१०-२१॥

Slōka 22 / श्लोक २२

Slōka 22

सूदयित्वा तु तम् शत्रुम् विक्रान्तम् तम् अहम् सुखम् ।
निष्क्रामम् न एव पश्यामि बिलस्य पिहितम् मुखम् ॥४-१०-२२॥

Slōka 23 / श्लोक २३

Slōka 23

विक्रोशमानस्य तु मे सुग्रीव इति पुनः पुनः ।
यतः प्रतिवचो नास्ति ततः अहम् भृश दुःखितः ॥४-१०-२३॥

Slōka 24 / श्लोक २४

Slōka 24

पाद प्रहारैः तु मया बहुभिः परिपातितम् ।
ततः अहम् तेन निष्क्रम्य पथा पुरम् उपागतः ॥४-१०-२४॥

Slōka 25 / श्लोक २५

Slōka 25

तत्र अनेन अस्मि सम्रुद्धः राज्यम् मृगयत आत्मनः ।
सुग्रीवेण नृशंसेन विस्मृत्य भ्रातृ सौहृदम् ॥४-१०-२५॥

Slōka 26 / श्लोक २६

Slōka 26

एवम् उक्त्वा तु माम् तत्र वस्त्रेण एकेन वानरः ।
तदा निर्वासयामास वाली विगत साध्वसः ॥४-१०-२६॥

Slōka 27 / श्लोक २७

Slōka 27

तेन अहम् अपविद्धः च हृत दारः च राघव ।
तत् भयात् च महीम् सर्वान् क्रान्तवान् स वन अर्णवाम् ॥४-१०-२७॥

Slōka 28 / श्लोक २८

Slōka 28

ऋश्यमूकम् गिरि वरम् भार्या हरण दुःखितः ।
प्रविष्टो अस्मि दुराधर्षम् वालिनः कारणान्तरे ॥४-१०-२८॥

Slōka 29 / श्लोक २९

Slōka 29

एतत् ते सर्वम् आख्यातम् वैर अनुकथनम् महत् ।
अनागसा मया प्राप्तम् व्यसनम् पश्य राघव ॥४-१०-२९॥

Slōka 30 / श्लोक ३०

Slōka 30

वालिनः च भयात् तस्य सर्वलोक भयापह ।
कर्तुम् अर्हसि मे वीर प्रसादम् तस्य निग्रहात् ॥४-१०-३०॥

Slōka 31 / श्लोक ३१

Slōka 31

एवम् उक्तः स तेजस्वी धर्मज्ञो धर्म संहितम् ।
वचनम् वक्तुम् आरेभे सुग्रीवम् प्रहसन् इव ॥४-१०-३१॥

Slōka 32 / श्लोक ३२

Slōka 32

अमोघाः सूर्य संकाशा निशिता मे शरा इमे ।
तस्मिन् वालिनि दुर्वृत्ते पतिष्यन्ति रुष अन्विताः ॥४-१०-३२॥

Slōka 33 / श्लोक ३३

Slōka 33

यावत् तम् न हि पश्येयम् तव भार्य अपहारिणम् ।
तावत् स जीवेत् पापात्मा वाली चारित्र दूषकः ॥४-१०-३३॥

Slōka 34 / श्लोक ३४

Slōka 34

आत्म अनुमानात् पश्यामि मग्नः त्वाम् शोक सागरे ।
त्वाम् अहम् तारयिष्यामि बाढम् प्राप्स्यसि पुष्कलम् ॥४-१०-३४॥

Slōka 35 / श्लोक ३५

Slōka 35

तस्य तत् वचनम् श्रुत्वा हर्ष पौरुष वर्धनम् ।
सुग्रीवः परम प्रीतः सु महत् वाक्यम् अब्रवीत् ॥४-१०-३५॥