Star (-) Watch (-)

Ramayana

किष्किन्धाकाण्डम्डम्

Chapter 59 / सर्गः ५९

Slōka 1 / श्लोक १

Slōka 1

ततः तत् अमृत आस्वादम् गृध्र राजेन भाषितम् ।
निशम्य मुदितो हृष्टाः ते वचः प्लवगर्षभाः ॥४-५९-१॥

Slōka 2 / श्लोक २

Slōka 2

जांबवान् वानर श्रेष्ठः सह सर्वैः प्लवंगमैः ।
भू तलात् सहसा उत्थाय गृध्र राजानम् अब्रवीत् ॥४-५९-२॥

Slōka 3 / श्लोक ३

Slōka 3

क्व सीता केन वा दृष्टा को वा हरति मैथिलीम् ।
तत् आख्यातु भवान् सर्वम् गतिः भव वन ओकसाम् ॥४-५९-३॥

Slōka 4 / श्लोक ४

Slōka 4

को दाशरथि बाणानाम् वज्र वेग निपातिनाम् ।
स्वयम् लक्ष्मणम् मुक्तानाम् न चिंतयति विक्रमम् ॥४-५९-४॥

Slōka 5 / श्लोक ५

Slōka 5

स हरीन् प्रति संयुक्तान् सीता श्रुति समाहितान् ।
पुनः आश्वासयन् प्रीत इदम् वचनम् अब्रवीत् ॥४-५९-५॥

Slōka 6 / श्लोक ६

Slōka 6

श्रूयताम् इह वैदेह्या यथा मे हरणम् श्रुतम् ।
येन च अपि मम आख्यातम् यत्र च आयत लोचना ॥४-५९-६॥

Slōka 7 / श्लोक ७

Slōka 7

अहम् अस्मिन् गिरौ दुर्गे बहु योजनम् आयते ।
चिरात् निपतितो वृद्धः क्षीण प्राण पराक्रमः ॥४-५९-७॥

Slōka 8 / श्लोक ८

Slōka 8

तम् माम् एवम् गतम् पुत्रः सुपार्श्वो नाम नामतः ।
आहारेण यथा कालम् बिभर्ति पतताम् वरः ॥४-५९-८॥

Slōka 9 / श्लोक ९

Slōka 9

तीक्ष्ण कामाः तु गंधर्वाः तीक्ष्ण कोपा भुजंगमाः ।
मृगाणाम् तु भयम् तीक्ष्णम् ततः तीक्ष्ण क्षुधा वयम् ॥४-५९-९॥

Slōka 10 / श्लोक १०

Slōka 10

स कदाचित् क्षुधा आर्तस्य मम आहार कान्क्षिणः ।
गत सूर्यो अहनि प्राप्तो मम पुत्रो हि अनामिषः ॥४-५९-१०॥

Slōka 11 / श्लोक ११

Slōka 11

स मया आहार संरोधात् पीडितः प्रीति वर्धनः ।
अनुमान्य यथा तत्त्वम् इदम् वचनम् अब्रवीत् ॥४-५९-११॥

Slōka 12 / श्लोक १२

Slōka 12

अहम् तात यथा कालम् आमिष अर्थी खम् आप्लुतः ।
महेन्द्रस्य गिरेः द्वारम् आवृत्य च सुसमाश्रितः ॥४-५९-१२॥

Slōka 13 / श्लोक १३

Slōka 13

तत्र सत्त्व सहस्राणाम् सागर अन्तर चारिणाम् ।
पंथानम् एको अध्यवसम् संनिरोद्धुम् अवाङ् मुखः ॥४-५९-१३॥

Slōka 14 / श्लोक १४

Slōka 14

तत्र कश्चित् मया दृष्टः सूर्य उदय सम प्रभाम् ।
स्त्रियम् आदाय गच्छन् वै भिन्न अंजन चय उपमः ॥४-५९-१४॥

Slōka 15 / श्लोक १५

Slōka 15

सो अहम् अभ्यवहार अर्थम् तौ दृष्ट्वा कृत निश्चयः ।
तेन साम्ना विनीतेन पन्थानम् अनुयाचितः ॥४-५९-१५॥

Slōka 16 / श्लोक १६

Slōka 16

न हि साम उपपन्नानाम् प्रहर्ता विद्यते भुवि ।
नीचेषु अपि जनः कश्चित् किम् अङ्ग बत मत् विधः ॥४-५९-१६॥

Slōka 17 / श्लोक १७

Slōka 17

स यातः तेजसा व्योम संक्षिपन् इव वेगतः ।
अथ अहम् खे चरैः भूतैः अभिगम्य सभाजितः ॥४-५९-१७॥

Slōka 18 / श्लोक १८

Slōka 18

दिष्ट्या जीवति सीत इति हि अब्रुवन् माम् महर्षयः ।
कथंचित् स कलत्रः असौ गतः ते स्वस्ति असंशयम् ॥४-५९-१८॥

Slōka 19 / श्लोक १९

Slōka 19

एवम् उक्तः ततो अहम् तैः सिद्धैः परम शोभनैः ।
स च मे रावणो राजा रक्षसाम् प्रतिवेदितः ॥४-५९-१९॥

Slōka 20 / श्लोक २०

Slōka 20

पश्यन् दाशरथेः भार्याम् रामस्य जनक आत्मजाम् ।
भ्रष्ट आभरण कौशेयाम् शोक वेग पराजिताम् ॥४-५९-२०॥

Slōka 21 / श्लोक २१

Slōka 21

राम लक्ष्मणयोः नाम क्रोशन्तीम् मुक्त मूर्धजाम् ।
एष काल अत्ययः तात इति वाक्यविदाम् वरः ॥४-५९-२१॥

Slōka 22 / श्लोक २२

Slōka 22

एतत् अर्थम् समग्रम् मे सुपार्श्वः प्रत्यवेदयत् ।
तत् श्रुत्वा अपि हि मे बुद्धिः न आसीत् काचित् पराक्रमे ॥४-५९-२२॥

Slōka 23 / श्लोक २३

Slōka 23

अपक्षो हि कथम् पक्षी कर्म किंचित् समारभेत् ।
यत् तु शक्यम् मया कर्तुम् वाक् बुद्धि गुण वर्तिना ॥४-५९-२३॥

Slōka 24 / श्लोक २४

Slōka 24

श्रूयताम् तत्र वक्ष्यामि भवताम् पौरुष आश्रयम् ।
वाक् मतिभ्याम् हि सार्वेषाम् करिष्यामि प्रियम् हि वः ॥४-५९-२४॥

Slōka 25 / श्लोक २५

Slōka 25

यत् हि दाशरथेः कार्यम् मम तत् न अत्र संशयः ।
तत् भवन्तो मति श्रेष्ठा बलवन्तो मनस्विनः ॥४-५९-२५॥

Slōka 26 / श्लोक २६

Slōka 26

प्रहिताः कपि राजेन देवैः अपि दुरासदाः ।
राम लक्ष्मण बाणाः च निशिताः कंक पत्रिणः ॥४-५९-२६॥

Slōka 27 / श्लोक २७

Slōka 27

त्रयाणाम् अपि लोकानाम् पर्याप्ताः त्राण निग्रहे ।
कामम् खलु दशग्रीवः तेजो बल समन्वितः ।भवताम् तु समर्थानाम् न किंचित् अपि दुष्करम् ॥४-५९-२७॥

Slōka 28 / श्लोक २८

Slōka 28

तत् अलम् काल संगेन क्रियताम् बुद्धि निश्चयः ।
न हि कर्मसु सज्जन्ते बुद्धिमन्तो भवत् विधाः ॥४-५९-२८॥