Star (-) Watch (-)

Ramayana

अरण्यकाण्डम्

Chapter 5 / सर्गः ५

Slōka 1 / श्लोक १

हत्वा तु तम् भीम बलम् विराधम् राक्षसम् वने ।
ततः सीताम् परिष्वज्य समाश्वास्य च वीर्यवान् ॥३-५-१॥

Slōka 2 / श्लोक २

अब्रवीत् भ्रातरम् रामो लक्ष्मणम् दीप्त तेजसम् ।
कष्टम् वनम् इदम् दुर्गम् न च स्मो वन गोचराः ॥३-५-२॥

Slōka 3 / श्लोक ३

अभिगच्छामहे शीघ्रम् शरभङ्गम् तपो धनम् ।
आश्रमम् शरभन्गस्य राघवोऽभिजगाम ह ॥३-५-३॥

Slōka 4 / श्लोक ४

तस्य देव प्रभावस्य तपसा भावित आत्मनः ।
समीपे शरभंगस्य ददर्श महत् अद्भुतम् ॥३-५-४॥

Slōka 5 / श्लोक ५

विभ्राजमानम् वपुषा सूर्य वैश्वानर प्रभम् ।
रथ प्रवरम् आरूढम् आकाशे विबुध अनुगम् ॥३-५-५॥

Slōka 6 / श्लोक ६

असंस्पृशन्तम् वसुधाम् ददर्श विबुध ईश्वरम् ।
संप्रभ आभरणम् देवम् विरजो अंबर धारिणम् ॥३-५-६॥

Slōka 7 / श्लोक ७

तत् विधैः एव बहुभिर् पूज्यमानम् महात्मभिः ।
हरितैः वाजिभिर् युक्तम् अंतरिक्ष गतम् रथम् ॥३-५-७॥

Slōka 8 / श्लोक ८

ददर्श अदूरतः तस्य तरुण आदित्य संनिभम् ।
पाण्डुर अभ्र घन प्रख्यम् चन्द्र मण्डल संनिभम् ॥३-५-८॥

Slōka 9 / श्लोक ९

अपश्यत् विमलम् छत्रम् चित्र माल्य उपशोभितम् ।
चामर व्यजने च अग्र्ये रुक्म दण्डे महाधने ॥३-५-९॥

Slōka 10 / श्लोक १०

गृहीते वर नारीभ्याम् धूयमाने च मूर्धनि ।
गन्धर्व अमर सिद्धाः च बहवः परम ऋषयः ॥३-५-१०॥

Slōka 11 / श्लोक ११

अन्तरिक्ष गतम् देवम् गीर्भिर् अग्र्याभिर् ऐडियन् ।
सह संभाषमाणे तु शरभंगेन वासवे ॥३-५-११॥

Slōka 12 / श्लोक १२

दृष्ट्वा शत क्रतुम् तत्र रामो लक्ष्मणम् अब्रवीत् ।
रामोऽथ रथम् उद्दिश्य भ्रातुर् दर्शयत अद्भुतम् ॥३-५-१२॥

Slōka 13 / श्लोक १३

अर्चिष्मन्तम् श्रिया जुष्टम् अद्भुतम् पश्य लक्ष्मण ।
प्रतपन्तम् इव आदित्यम् अन्तरिक्ष गतम् रथम् ॥३-५-१३॥

Slōka 14 / श्लोक १४

ये हयाः पुरु हूतस्य पुरा शक्रस्य नः श्रुताः ।
अन्तरिक्ष गता दिव्याः ते इमे हरयो ध्रुवम् ॥३-५-१४॥

Slōka 15 / श्लोक १५

इमे च पुरुष व्याघ्र ये तिष्ठन्ति अभितः दिशम् ।
शतम् शतम् कुण्डलिनो युवानः खड्ग पाणयः ॥३-५-१५॥

Slōka 16 / श्लोक १६

विस्तीर्ण विपुल उरस्काः परिघायत बाहवः ।
शोणांशु वसनाः सर्वे व्याघ्र इव दुरासदाः ॥३-५-१६॥

Slōka 17 / श्लोक १७

उरो देशेषु सर्वेषाम् हारा ज्वलन संनिभाः ।
रूपम् बिभ्रति सौमित्रे पंच विंशति वार्षिकम् ॥३-५-१७॥

Slōka 18 / श्लोक १८

एतद्धि किल देवानाम् वयो भवति नित्यदा ।
यथा इमे पुरुष व्याघ्रा दृश्यन्ते प्रिय दर्शनाः ॥३-५-१८॥

Slōka 19 / श्लोक १९

इह एव सह वैदेह्या मुहूर्तम् तिष्ठ लक्ष्मण ।
यावत् जानामि अहम् व्यक्तम् क एष द्युतिमान् रथे ॥३-५-१९॥

Slōka 20 / श्लोक २०

तम् एवम् उक्त्वा सौमित्रिम् इह एव स्थीयताम् इति ।
अभिचक्राम काकुत्स्थः शरभंग आश्रमम् प्रति ॥३-५-२०॥

Slōka 21 / श्लोक २१

ततः समभिगच्छन्तम् प्रेक्ष्य रामम् शची पतिः ।
शरभंगम् अनुज्ञाप्य विबुधान् इदम् अब्रवीत् ॥३-५-२१॥

Slōka 22 / श्लोक २२

इह उपयाति असौ रामो यावन् माम् न अभिभाषते ।
निष्ठाम् नयत तावत् तु ततो मा द्रष्टुम् अर्हति ॥३-५-२२॥

Slōka 23 / श्लोक २३

जितवन्तम् कृतार्थम् हि तदा अहम् अचिराद् इमम् ।
कर्म हि अनेन कर्तव्यम् महत् अन्यैः सुदुष्करम् ॥३-५-२३॥

Slōka 24 / श्लोक २४

अथ वज्री तम् आमंत्र्य मानयित्वा च तापसम् ।
रथेन हय युक्तेन ययौ दिवम् अरिन्दमः ॥३-५-२४॥

Slōka 25 / श्लोक २५

प्रयाते तु सहस्राक्षे राघवः सपरिच्छदः ।
अग्नि होत्रम् उपासीनम् शरभंगम् उपागमत् ॥३-५-२५॥

Slōka 26 / श्लोक २६

तस्य पादौ च संगृह्य रामः सीता च लक्ष्मणः ।
निषेदुः तद् अनुज्ञाता लब्ध वासा निमंत्रिताः ॥३-५-२६॥

Slōka 27 / श्लोक २७

ततः शक्र उपयानम् तु पर्यपृच्छत राघवः ।
शरभंगः च तत् सर्वम् राघवाय न्यवेदयत् ॥३-५-२७॥

Slōka 28 / श्लोक २८

माम् एष वरदो राम ब्रह्म लोकम् निनीषति ।
जितम् उग्रेण तपसा दुष्प्रापम् अकृत आत्मभिः ॥३-५-२८॥

Slōka 29 / श्लोक २९

अहम् ज्ञात्वा नर व्याघ्र वर्तमानम् अदूरतः ।
ब्रह्म लोकम् न गच्छामि त्वाम् अदृष्ट्वा प्रिय अतिथिम् ॥३-५-२९॥

Slōka 30 / श्लोक ३०

त्वया अहम् पुरुषव्याघ्र धार्मिकेण महत्मनाअ ।
समागम्य गमिष्यामि त्रिदिवम् च अवरम् परम् ॥३-५-३०॥

Slōka 31 / श्लोक ३१

अक्षया नर शार्दूल जितालोका मया शुभाः ।
ब्राह्म्याः च नाक पृष्ठ्याः च प्रतिगृह्णीष्व मामकान् ॥३-५-३१॥

Slōka 32 / श्लोक ३२

एवम् उक्तो नरव्याघ्रः सर्व शास्त्र विशारदः ।
ऋषिणा शरभंगेन राघवो वाक्यम् अब्रवीत् ॥३-५-३२॥

Slōka 33 / श्लोक ३३

अहम् एव आहरिष्यामि सर्वान् लोकान् महामुने ।
आवासम् तु अहम् इच्छामि प्रदिष्टम् इह कानने ॥३-५-३३॥

Slōka 34 / श्लोक ३४

राघवेण एवम् उक्तः तु शक्र तुल्य बलेन वै ।
शरभंगो महाप्राज्ञः पुनर् एव अब्रवीत् वचः ॥३-५-३४॥

Slōka 35 / श्लोक ३५

इह राम महातेजाः सुतीक्ष्णो नम धार्मिकः ।
वसति अरण्ये नियतः स ते श्रेयो विधास्यति ॥३-५-३५॥

Slōka 36 / श्लोक ३६

सुतीक्ष्णम् अभिगच्छ त्वम् शुचौ देशे तपस्विनम् ।
रमणीये वनोद्देशे स ते वासम् विधास्यति ॥३-५-३६॥

Slōka 37 / श्लोक ३७

इमाम् मन्दाकिनीम् राम प्रतिस्रोतम् अनुव्रज ।
नदीम् पुष्पोडुप वहाम् ततः तत्र गमिष्यसि ॥३-५-३७॥

Slōka 38 / श्लोक ३८

एष पन्था नरव्याघ्र मुहूर्तम् पश्य तात माम् ।
यावत् जहामि गात्राणि जीर्णाम् त्वचम् इव उरगः ॥३-५-३८॥

Slōka 39 / श्लोक ३९

ततो अग्निम् सु समाधाय हुत्वा च आज्येन मंत्रवित् ।
शरभंगो महातेजाः प्रविवेश हुताशनम् ॥३-५-३९॥

Slōka 40 / श्लोक ४०

तस्य रोमाणि केशाम् च तदा वह्निः महात्मनः ।
जीर्णम् त्वचम् तद् अस्थीनि यत् च मांसम् च शोणितम् ॥३-५-४०॥

Slōka 41 / श्लोक ४१

स च पावक संकाशः कुमारः समपद्यत ।
उत्थाय अग्निचयात् तस्मात् शरभंगो व्यरोचत ॥३-५-४१॥

Slōka 42 / श्लोक ४२

स लोकान् आहिताग्नीनाम् ऋषीणाम् च महात्मनाम् ।
देवानाम् च व्यतिक्रम्य ब्रह्म लोकम् व्यरोहत ॥३-५-४२॥

Slōka 43 / श्लोक ४३

स पुण्य कर्मा भुवने द्विजर्षभःपितामहम् सानुचरम् ददर्श ह ।
पितामहः च अपि समीक्ष्य तम् द्विजम्ननन्द सुस्वागतम् इति उवाच ह  ॥३-५-४३॥