किष्किन्धाकाण्डम्डम्
Chapter 58 / सर्गः ५८
Slōka 1 / श्लोक १
Slōka 1
इति उक्तः करुणम् वाक्यम् वानरैः त्यक्त जीवितैः ।
स बाष्पो वानरान् गृध्रः प्रत्युवाच महास्वनः ॥४-५८-१॥
Slōka 2 / श्लोक २
Slōka 2
यवीयान् मम स भ्राता जटायुः नाम वानराः ।
यम् आख्यात हतम् युद्धे रावणेन बलीयसा ॥४-५८-२॥
Slōka 3 / श्लोक ३
Slōka 3
वृद्ध भावात् अपक्षत्वात् शृण्वन् तत् अपि मर्षये ।
न हि मे शक्तिः अद्य अस्ति भ्रातुः वैर विमोक्षणे ॥४-५८-३॥
Slōka 4 / श्लोक ४
Slōka 4
पुरा वृत्र वधे वृत्ते स च अहम् च जय एषिणौ ।
आदित्यम् उपयातौ स्वो ज्वलंतम् रश्मि मालिनम् ॥४-५८-४॥
Slōka 5 / श्लोक ५
Slōka 5
आवृत्य आकाश मार्गेण जवेन स्वर् गतौ भृशम् ।
मध्यम् प्राप्ते च सूर्ये च जटायुः अवसीदति ॥४-५८-५॥
Slōka 6 / श्लोक ६
Slōka 6
तम् अहम् भ्रातरम् दृष्ट्वा सूर्य रश्मिभिः अर्दितम् ।
पक्षाभ्यम् छादयामास स्नेहात् परम विह्वलम् ॥४-५८-६॥
Slōka 7 / श्लोक ७
Slōka 7
निर्दग्ध पत्रः पतितो विन्ध्ये अहम् वानरर्षभाः ।
अहम् अस्मिन् वसन् भ्रातुः प्रवृत्तिम् न उपलक्षये ॥४-५८-७॥
Slōka 8 / श्लोक ८
Slōka 8
जटायुषः तु एवम् उक्तो भ्रात्रा सम्पातिना तदा ।
युव राजो महाप्राज्ञः प्रत्युवाच अंगदः तदा ॥४-५८-८॥
Slōka 9 / श्लोक ९
Slōka 9
जटायुषो यदि भ्राता श्रुतम् ते गदितम् मया ।
आख्याहि यदि जानासि निलयम् तस्य रक्षसः ॥४-५८-९॥
Slōka 10 / श्लोक १०
Slōka 10
अदीर्घ दर्शिनम् तम् वा रावणम् राक्षसाधिपम् ।
अन्तिके यदि वा दूरे यदि जानासि शंस नः ॥४-५८-१०॥
Slōka 11 / श्लोक ११
Slōka 11
ततो अब्रवीत् महातेजा भ्राता ज्येष्ठो जटायुषः ।
आत्म अनुरूपम् वचनम् वानरान् संप्रहर्षयन् ॥४-५८-११॥
Slōka 12 / श्लोक १२
Slōka 12
निर्दग्ध पक्षो गृध्रो अहम् गत वीर्यः प्लवम् गमाः ।
वाङ् मात्रेण तु रामस्य करिष्ये साह्यम् उत्तमम् ॥४-५८-१२॥
Slōka 13 / श्लोक १३
Slōka 13
जानामि वारुणान् लोकान् विष्णोः त्रैविक्रमान् अपि ।
देव असुर विमर्दाम् च हि अमृतस्य च मंथनम् ॥४-५८-१३॥
Slōka 14 / श्लोक १४
Slōka 14
रामस्य यत् इदम् कार्यम् कर्तव्यम् प्रथमम् मया ।
जरया च हतम् तेजः प्राणाः च शिथिला मम ॥४-५८-१४॥
Slōka 15 / श्लोक १५
Slōka 15
तरुणी रूप संपन्ना सर्व आभरण भूषिता ।
ह्रियमाणा मया दृष्टा रावणेन दुरात्मना ॥४-५८-१५॥
Slōka 16 / श्लोक १६
Slōka 16
क्रोशन्ती राम राम इति लक्ष्मण इति च भामिनी ।
भूषणानि अपविध्यन्ती गात्राणि च विधुन्वती ॥४-५८-१६॥
Slōka 17 / श्लोक १७
Slōka 17
सूर्य प्रभा इव शैल अग्रे तस्याः कौशेयम् उत्तमम् ।
असिते राक्षसे भाति यथा वा तडित् अंबुदे ॥४-५८-१७॥
Slōka 18 / श्लोक १८
Slōka 18
ताम् तु सीताम् अहम् मन्ये रामस्य परिकीर्तनात् ।
श्रूयताम् मे कथयतो निलयम् तस्य रक्षसः ॥४-५८-१८॥
Slōka 19 / श्लोक १९
Slōka 19
पुत्रो विश्रवसः साक्षात् भ्राता वैश्रवणस्य च ।
अध्यास्ते नगरीम् लंकाम् रावणो नाम राक्षसः ॥४-५८-१९॥
Slōka 20 / श्लोक २०
Slōka 20
इतो द्वीपे समुद्रस्य संपूर्णे शत योजने ।
तस्मिन् लंका पुरी रम्या निर्मिता विश्वकर्मणा ॥४-५८-२०॥
Slōka 21 / श्लोक २१
Slōka 21
जांबूनदमयैः द्वारैः चित्रैः कांचन वेदिकैः ।
प्रासादैः हेम वर्णैः च महद्भिः सुसमाकृता ॥४-५८-२१॥
Slōka 22 / श्लोक २२
Slōka 22
प्राकारेण अर्क वर्णेन महता च समन्विता ।
तस्याम् वसति वैदेही दीना कौशेय वासिनी ॥४-५८-२२॥
Slōka 23 / श्लोक २३
Slōka 23
रावण अन्तःपुरे रुद्धा राक्षसीभिः सुरक्षिता ।
जनकस्य आत्मजाम् राज्ञः तस्याम् द्रक्ष्यथ मैथिलीम् ॥४-५८-२३॥
Slōka 24 / श्लोक २४
Slōka 24
लंकायाम् अथ गुप्तायाम् सागरेण समंततः ।
संप्राप्य सागरस्य अंतम् संपूर्णम् शत योजनम् ॥४-५८-२४॥
Slōka 25 / श्लोक २५
Slōka 25
आसाद्य दक्षिणम् तीरम् ततो द्रक्ष्यथ रावणम् ।
तत्र एव त्वरिताः क्षिप्रम् विक्रमध्वम् प्लवंगमाः ॥४-५८-२५॥
Slōka 26 / श्लोक २६
Slōka 26
ज्ञानेन खलु पश्यामि दृष्ट्वा प्रत्यागमिष्यथ ।
आद्यः पंथाः कुलिंगानाम् ये च अन्ये धान्य जीविनः ॥४-५८-२६॥
Slōka 27 / श्लोक २७
Slōka 27
द्वितीयो बलि भोजानाम् ये च वृक्ष फल अशिनः ।
भासाः तृतीयम् गच्छन्ति क्रौन्चाः च कुररैः सह ॥४-५८-२७॥
Slōka 28 / श्लोक २८
Slōka 28
श्येनाः चतुर्थम् गच्छन्ति गृध्रा गच्छन्ति पंचमम् ।
बल वीर्य उपपन्नानाम् रूप यौवन शालिनाम् ॥४-५८-२८॥
Slōka 29 / श्लोक २९
Slōka 29
षष्ठः तु पन्था हंसानाम् वैनतेय गतिः परा ।
वैनतेयात् च नः जन्म सर्वेषाम् वानरर्षभाः ॥४-५८-२९॥
Slōka 30 / श्लोक ३०
Slōka 30
गर्हितम् तु कृतम् कर्म येन स्म पिशित अशनाः ।
प्रतिकार्यम् च मे तस्य वैरम् भ्रातृ कृतम् भवेत् ॥४-५८-३०॥
Slōka 31 / श्लोक ३१
Slōka 31
इह स्थः अहम् प्रपश्यामि रावणम् जानकीम् तथा ।
अस्माकम् अपि सौपर्णम् दिव्यम् चक्षुर् बलम् तथा ॥४-५८-३१॥
Slōka 32 / श्लोक ३२
Slōka 32
तस्मात् आहार वीर्येण निसर्गेण च वानराः ।
आयोजन शतात् साग्रात् वयम् पश्याम नित्यशः ॥४-५८-३२॥
Slōka 33 / श्लोक ३३
Slōka 33
अस्माकम् विहिता वृत्तिः निसार्गेण च दूरतः ।
विहिता पाद मूले तु वृत्तिः चरण योधिनाम् ॥४-५८-३३॥
Slōka 34 / श्लोक ३४
Slōka 34
उपायो दृश्यताम् कश्चित् लंघने लवण अंभसः ।
अभिगम्य तु वैदेहीम् समृद्ध अर्था गमिष्यथ ॥४-५८-३४॥
Slōka 35 / श्लोक ३५
Slōka 35
समुद्रम् नेतुम् इच्छामि भवद्भिः वरुण आलयम् ।
प्रदास्यामि उदकम् भ्रातुः स्वर् गतस्य महात्मनः ॥४-५८-३५॥
Slōka 36 / श्लोक ३६
Slōka 36
ततो नीत्वा तु तम् देशम् तीरे नद नदी पतेः ।
निर्दग्ध पक्षम् संपातिम् वानराः सुमहौओजसः ॥४-५८-३६॥
Slōka 37 / श्लोक ३७
Slōka 37
तम् पुनः प्रत्यानयित्वा वै तम् देशम् पतग ईश्वरम् ।
बभूवुः वानरा हृष्टाः प्रवृत्तिम् उपलभ्य ते ॥४-५८-३७॥