Star (-) Watch (-)

Ramayana

बालकाण्डम्

ततः संतप्त हृदयः स्मरन् निग्रहम् आत्मनः ।
विनिःश्वस्य विनिःश्वस्य कृत वैरो महात्मना ॥१-५७-१॥

स दक्षिणाम् दिशम् गत्वा महिष्या सह राघव ।
तताप परमम् घोरम् विश्वामित्रो महातपाः ॥१-५७-२॥

फल मूल अशनो दान्तैः चचार महत् तपः ।
अथ अस्य जज्ञिरे पुत्राः सत्य धर्म परायणाः ॥१-५७-३॥

हविष्पन्दो मधुष्यन्दो दृढनेत्रो महारथः ।
पूर्णे वर्ष सहस्रे तु ब्रह्मा लोक पितामहः ॥१-५७-४॥

अब्रवीत् मधुरम् वाक्यम् विश्वामित्रम् तपो धनम् ।
जिता राजर्षि लोकाः ते तपसा कुशिक आत्मज ॥१-५७-५॥

अनेन तपसा त्वाम् हि राज ऋषिर् इति विद्महे ।
एवम् उक्त्वा महातेजा जगाम सह दैवतैः ॥१-५७-६॥

त्रिविष्टपम् ब्रह्म लोकम् लोकानाम् परम ईश्वरः ।
विश्वामित्रो अपि तत् श्रुत्वा ह्रिया किंचित् अवाङ्मुखः ॥१-५७-७॥

दुःखेन महता आविष्टः स मन्युः इदम् अब्रवीत् ।
तपः च सुमहत् तप्तम् राज ऋषिर् इति माम् विदुः ॥१-५७-८॥

देवाः स ऋषि गणाः सर्वे न अस्ति मन्ये तपः फलम् ।
एवम् निश्चित्य मनसा भूय एव महातपाः ॥१-५७-९॥

तपः चचार काकुत्स्थ परमम् परम आत्मवान् ।
एतस्मिन् एव काले तु सत्य वादी जित इन्द्रियः ॥१-५७-१०॥

त्रिशंकुः इति विख्यात इक्ष्वाकु कुल वर्धनः ।
तस्य बुद्धिः समुत्पन्ना यजेयम् इति राघव ॥१-५७-११॥

गच्छेयम् स्व शरीरेण देवानाम् परमाम् गतिम् ।
वसिष्ठम् स समाहूय कथयामास चिन्तितम् ॥१-५७-१२॥

अशक्यम् इति च अपि उक्तो वसिष्ठेन महात्मना ।
प्रत्याख्यातो वसिष्ठेन स ययौ दक्षिणाम् दिशम् ॥१-५७-१३॥

ततः तत् कर्म सिद्धि अर्थम् पुत्रान् तस्य गतो नृपः ।
वासिष्ठा दीर्घ तपसः तपो यत्र हि तेपिरे ॥१-५७-१४॥

त्रिशंकुः सुमहातेजाः शतम् परम भास्वरम् ।
वसिष्ठ पुत्रान् ददृशे तप्यमानान् यशस्विनः ॥१-५७-१५॥

सो अभिगम्य महात्मानः सर्वान् एव गुरोः सुतान् ।
अभिवाद्य आनुपूर्व्येण ह्रिया किंचित् अवाङ्मुखः ॥१-५७-१६॥

अब्रवीत् स महात्मनः सर्वान् एव कृतांजलिः ।
शरणम् वः प्रपद्ये अहम् शरण्यान् शरणागतः ॥१-५७-१७॥

प्रत्याख्यातो अस्मि भद्रम् वो वसिष्ठेन महात्मना ।
यष्टु कामो महायज्ञम् तत् अनुज्ञातुम् अर्थथ ॥१-५७-१८॥

गुरु पुत्रान् अहम् सर्वान् नमस् कृत्य प्रसादये ।
शिरसा प्रणतो याचे ब्राह्मणान् तपसि स्थितान् ॥१-५७-१९॥

ते माम् भवन्तः सिद्धि अर्थम् याजयंतु समाहिताः ।
स शरीरो यथा अहम् वै देव लोकम् अवाप्नुयाम् ॥१-५७-२०॥

प्रत्याख्यातो वसिष्ठेन गतिम् अन्याम् तपो धनाः ।
गुरु पुत्रान् ऋते सर्वान् न अहम् पश्यामि कांचन ॥१-५७-२१॥

इक्ष्वाकूणाम् हि सर्वेषाम् पुरोधाः परमा गतिः ।
तस्मात् अनंतरम् सर्वे भवन्तो दैवतम् मम ॥१-५७-२२॥