Star (-) Watch (-)

Ramayana

किष्किन्धाकाण्डम्डम्

सर्वे ते त्वरितम् गत्वा किष्किन्धाम् वालिनः पालिताम् ।
वृक्षैर् आत्मानम् आवृत्य व्यतिष्ठन् गहने वने ॥४-१४-१॥

विसार्य सर्वतो दृष्टिम् कानने कानन प्रियः ।
सुग्रीवो विपुल ग्रीवः क्रोधम् आहारयद् भृशम् ॥४-१४-२॥

ततः तु निनदम् घोरम् कृत्वा युद्धाय च आह्वयत् ।
परिवारैः परिवृतो नादैर् भिन्दन् इव अंबरम् ॥४-१४-३॥

गर्जन् इव महामेघो वायु वेग पुरस्सरः ।
अथ बालार्क सदृशो दृप्त सिम्ह गतिः ततः ॥४-१४-४॥

दृष्ट्वा रामम् क्रिया दक्षम् सुग्रीवो वाक्यम् अब्रवीत् ।
हरि वागुरया व्याप्तम् तप्त कांचन तोरणाम् ॥४-१४-५॥

प्राप्ताः स्म ध्वज यंत्र आढ्याम् किष्किन्धाम् वालिनः पुरीम् ।
प्रतिज्ञा या कृता वीर त्वया वालि वधे पुरा ॥४-१४-६॥

सफलाम् कुरु ताम् क्षिप्रम् लताम् काल इव आगतः ।
एवम् उक्तः तु धर्मात्मा सुग्रीवेण स राघवः ॥४-१४-७॥

तम् एव उवाच वचनम् सुग्रीवम् शत्रु सूदनः ।
कृत अभिज्ञान चिह्नः त्वम् अनया गज साह्वया ॥४-१४-८॥

लक्ष्मणेन समुत्पाट्य एषा कण्ठे कृता तव ।
सोभासे अपि अधिकम् वीर लतया कण्ठसक्तया ॥४-१४-९॥

विपरीत इव आकाशे सूर्यो नक्षत्र मालया ।
अद्य वालि समुत्थम् ते भयम् वैरम् च वानर ॥४-१४-१०॥

एकेन अहम् प्रमोक्ष्यामि बाण मोक्षेण संयुगे ।
मम दर्शय सुग्रीव वैरिणम् भ्रातृ रूपिणम् ॥४-१४-११॥

वाली विनिहतो यावद् वने पांसुषु चेष्टते ।
यदि दृष्टि पथम् प्राप्तो जीवन् स विनिवर्तते ॥४-१४-१२॥

ततो दोषेण मा गच्छेत् सद्यो गर्हेच्च माम् भवान् ।
प्रत्यक्षम् सप्त ते साला मया बाणेन दारिताः ॥४-१४-१३॥

ततो वेत्सि बलेन अद्य वालिनम् निहतम् मया ।
अनृतम् न उक्त पूर्वम् मे चिरम् कृच्छ्रे अपि तिष्ठता ॥४-१४-१४॥

धर्म लोभ परीतेन न च वक्ष्ये कथंचन ।
सफलाम् च करिष्यामि प्रतिज्ञाम् जहि संभ्रमम् ॥४-१४-१५॥

प्रसूतम् कलमक्षेत्रे वर्षेण इव शतक्रतुः ।
तद् आह्वान निमित्तम् च वालिनो हेममालिनः ॥४-१४-१६॥

सुग्रीव कुरु तम् शब्दम् निष्पतेद् येन वानरः ।
जितकाशी जयश्लाघी त्वया च अधर्षितः पुरात् ॥४-१४-१७॥

निष्पतिष्यति असंगेन वाली स प्रियसम्युगः ।
रिपूणाम् धर्षितम् श्रुत्वा मर्षयन्ति न संयुगे ॥४-१४-१८॥

जानन्तः तु स्वकम् वीर्यम् स्त्री समक्षम् विशेषतः ।
स तु राम वचः श्रुत्वा सुग्रीवो हेमपिंगलः ॥४-१४-१९॥

ननर्द क्रूर नादेन विनिर्भिन्दन् इव अम्बरम् ।
तत्र शब्देन वित्रस्ता गावो यान्ति हतप्रभाः ॥४-१४-२०॥

राजदोष परामृष्टाः कुलस्त्रिय इव आकुलाः ।
द्रवन्ति च मृगाः शीघ्रम् भग्ना;इव रणे हयाः ।पतन्ति च खगा भूमौ क्षीण पुण्या इव ग्रहाः ॥४-१४-२१॥

ततः स जीमूत कृत प्रणादोनादम् हि अमुंचत् त्वरया प्रतीतः ।
सूर्यात्मजः शौर्य विवृद्ध तेजाःसरित् पतिर्वा अनिल चंचल ऊर्मिः ॥४-१४-२२॥