Star (-) Watch (-)

Ramayana

बालकाण्डम्

Chapter 62 / सर्गः ६२

Slōka 1 / श्लोक १

शुनःशेपम् नरश्रेष्ठ गृहीत्वा तु महायशाः ।
व्यश्रामत् पुष्करे राजा मध्याह्ने रघुनंदन ॥१-६२-१॥

Slōka 2 / श्लोक २

तस्य विश्रममाणस्य शुनःशेपो महायशाः ।
पुष्करम् ज्येष्ठम् आगम्य विश्वामित्रम् ददर्श ह ॥१-६२-२॥

Slōka 3 / श्लोक ३

तप्यन्तम् ऋषिभिः सार्थम् मातुलम् परम आतुरः ।
विषण्ण वदनो दीनः तृष्णया च श्रमेण च ॥१-६२-३॥

Slōka 4 / श्लोक ४

पपात अन्के मुने राम वाक्यम् च इदम् उवाच ह ।
न मे अस्ति माता न पिता ज्ञातयो बान्धवाः कुतः ॥१-६२-४॥

Slōka 5 / श्लोक ५

त्रातुम् अर्हसि माम् सौम्य धर्मेण मुनिपुंगव ।
त्राता त्वम् हि नरश्रेष्ठ सर्वेषाम् त्वम् हि भावनः ॥१-६२-५॥

Slōka 6 / श्लोक ६

राजा च कृतकार्यः स्यात् अहम् दीर्घ आयुः अव्ययः ।
स्वर्ग लोकम् उपाश्नीयाम् तपः तप्त्वा हि अनुत्तमम् ॥१-६२-६॥

Slōka 7 / श्लोक ७

स मे नाथो हि अनाथस्य भव भव्येन चेतसा ।
पिता इव पुत्रम् धर्माअत्मन् त्रातुम् अर्हसि किल्बिषात् ॥१-६२-७॥

Slōka 8 / श्लोक ८

तस्य तत् वचनम् श्रुत्वा विश्वामित्रो महातपाः ।
सान्त्वयित्वा बहु विधम् पुत्रान् इदम् उवाच ह ॥१-६२-८॥

Slōka 9 / श्लोक ९

यत् कृते पितरः पुत्रान् जनयन्ति शुभ अर्थिनः ।
पर लोक हित अर्थाय तस्य कालो अयम् आगतः ॥१-६२-९॥

Slōka 10 / श्लोक १०

अयम् मुनि सुतो बालो मत्तः शरणम् इच्छति ।
अस्य जीवित मात्रेण प्रियम् कुरुत पुत्रकाः ॥१-६२-१०॥

Slōka 11 / श्लोक ११

सर्वे सुकृत कर्माणः सर्वे धर्म परायणाः ।
पशु भूता नरेन्द्रस्य तृप्तिम् अग्नेः प्रयच्छत ॥१-६२-११॥

Slōka 12 / श्लोक १२

नाथनान् च शुनःशेपो यज्ञः च अविघ्नतो भवेत् ।
देवताः तर्पिताः च स्युः मम च अपि कृतम् वचः ॥१-६२-१२॥

Slōka 13 / श्लोक १३

मुनेः तु वचनम् श्रुत्वा मधुष्यन्द आदयः सुताः ।
स अभिमानम् नरश्रेष्ठ स लीलम् इदम् अब्रुवन् ॥१-६२-१३॥

Slōka 14 / श्लोक १४

कथम् आत्म सुतान् हित्वा त्रायसे अन्य सुतम् विभो ।
अकार्यम् इव पश्यामः श्व मांसम् इव भोजने ॥१-६२-१४॥

Slōka 15 / श्लोक १५

तेषाम् तत् वचनम् श्रुत्वा पुत्राणाम् मुनिपुंगवः ।
क्रोध संरक्त नयनो व्याहर्तुम् उपचक्रमे ॥१-६२-१५॥

Slōka 16 / श्लोक १६

निःसाध्वसम् इदम् प्रोक्तम् धर्मात् अपि विगर्हितम् ।
अतिक्रम्य तु मत् वाक्यम् दारुणम् रोम हर्षणम् ॥१-६२-१६॥

Slōka 17 / श्लोक १७

श्व मांस भोजिनः सर्वे वासिष्ठा इव जातिषु ।
पूर्णम् वर्ष सहस्रम् तु पृथिव्याम् अनुवत्स्यथ ॥१-६२-१७॥

Slōka 18 / श्लोक १८

कृत्वा शाप समायुक्तान् पुत्रान् मुनिवरः तदा ।
शुनःशेपम् उवाच आर्तम् कृत्वा रक्षाम् निरामयाम् ॥१-६२-१८॥

Slōka 19 / श्लोक १९

पवित्र पाशैर् बद्धो रक्त माल्य अनुलेपनः ।
वैष्णवम् यूपम् आसाद्य वाग्भिः अग्निम् उदाहर ॥१-६२-१९॥

Slōka 20 / श्लोक २०

इमे च गाथे द्वे दिव्ये गायेथा मुनि पुत्रक ।
अंबरीषस्य यज्ञे अस्मिन् ततः सिद्धिम् अवाप्स्यसि ॥१-६२-२०॥

Slōka 21 / श्लोक २१

शुनःशेपो गृहीत्वा ते द्वे गाथे सुसमाहितः ।
त्वरया राज सिंहम् तम् अंबरीषम् उवाच ह ॥१-६२-२१॥

Slōka 22 / श्लोक २२

राज सिंह महाबुद्धे शीघ्रम् गच्छावहे वयम् ।
निवर्तयस्व राजेन्द्र दीक्षाम् च समुदाहर ॥१-६२-२२॥

Slōka 23 / श्लोक २३

तत् वाक्यम् ऋषि पुत्रस्य श्रुत्वा हर्ष समन्वितः ।
जगाम नृपतिः शीघ्रम् यज्ञ वाटम् अतन्द्रितः ॥१-६२-२३॥

Slōka 24 / श्लोक २४

सदस्य अनुमते राजा पवित्र कृत लक्षणम् ।
पशुम् रक्त अंबरम् कृत्वा यूपे तम् समबन्धयत् ॥१-६२-२४॥

Slōka 25 / श्लोक २५

स बद्धो वाग्भिः अग्र्याभिः अभितुष्टाव वै सुरौ ।
इन्द्रम् इन्द्र अनुजम् चैव यथावत् मुनि पुत्रकः ॥१-६२-२५॥

Slōka 26 / श्लोक २६

ततः प्रीतः सहस्र अक्षो रहस्य स्तुति तोषितः ।
दीर्घम् आयुः तदा प्रादात् शुनःशेपाय राघव ॥१-६२-२६॥

Slōka 27 / श्लोक २७

स च राजा नरश्रेष्ठ यज्ञस्य च समाप्तवान् ।
फलम् बहु गुणम् राम सहस्राक्ष प्रसादजम् ॥१-६२-२७॥

Slōka 28 / श्लोक २८

विश्वामित्रो अपि धर्मात्मा भूयः तेपे महातपाः ।
पुष्करेषु नरश्रेष्ठ दश वर्ष शतानि च ॥१-६२-२८॥