किष्किन्धाकाण्डम्डम्
Chapter 5 / सर्गः ५
Slōka 1 / श्लोक १
Slōka 1
ऋश्यमूकात् तु हनुमान् गत्वा तम् मलयम् गिरिम् ।
आचचक्षे तदा वीरौ कपि राजाय राघवौ ॥४-५-१॥
Slōka 2 / श्लोक २
Slōka 2
अयम् रामो महाप्राज्ञ संप्राप्तो दृढ विक्रमः ।
लक्ष्मणेन सह भ्रात्रा रामोऽयम् सत्य विक्रमः ॥४-५-२॥
Slōka 3 / श्लोक ३
Slōka 3
इक्ष्वाकूणाम् कुले जातो रामो दशरथात्मजः ।
धर्मे निगदितः च एव पितुर् निर्देश कारकः ॥४-५-३॥
Slōka 4 / श्लोक ४
Slōka 4
राजसूय अश्वमेधैः च वह्निः येन अभितर्पितः ।
दक्षिणाः च तथा उत्सृष्टा गावः शत सहस्रशः ॥४-५-४॥
Slōka 5 / श्लोक ५
Slōka 5
तपसा सत्य वाक्येन वसुधा येन पालिता ।
स्त्री हेतोः तस्य पुत्रोऽयम् रामः अरणयम् समागतः ॥४-५-५॥
Slōka 6 / श्लोक ६
Slōka 6
तस्य अस्य वसतो अरण्ये नियतस्य महात्मनः ।
रावणेन हृता भार्या स त्वाम् शरणम् आगतः ॥४-५-६॥
Slōka 7 / श्लोक ७
Slōka 7
भवता सख्य कामौ तौ भ्रातरौ राम लक्ष्मणौ ।
प्रगृह्य च अर्चयस्व एतौ पूजनीयतमौ उभौ ॥४-५-७॥
Slōka 8 / श्लोक ८
Slōka 8
श्रुत्वा हनुमतो वाक्यम् सुग्रीवो वानर अधिपः ।
दर्शनीयतमो भूत्वा प्रीत्या उवाच राघवम् ॥४-५-८॥
Slōka 9 / श्लोक ९
Slōka 9
भवान् धर्म विनीतः च सुतपाः सर्व वत्सलः ।
आख्याता वायुपुत्रेण तत्त्वतो मे भवद् गुणाः ॥४-५-९॥
Slōka 10 / श्लोक १०
Slōka 10
तन् मम एव एष सत्कारो लाभः च एव उत्तमः प्रभो ।
यत् त्वम् इच्छसि सौहार्दम् वानरेण मया सह ॥४-५-१०॥
Slōka 11 / श्लोक ११
Slōka 11
रोचते यदि मे सख्यम् बाहुः एष प्रसारितः ।
गृह्यताम् पाणिना पाणिः मर्यादा बध्यताम् ध्रुवा ॥४-५-११॥
Slōka 12 / श्लोक १२
Slōka 12
एतत् तु वचनम् श्रुत्वा सुग्रीवस्य सुभाषितम् ।
संप्रहृष्ट मना हस्तम् पीडयामास पाणिना ॥४-५-१२॥
Slōka 13 / श्लोक १३
Slōka 13
हृष्टः सौहृदम् आलम्ब्य पर्यष्वजत पीडितम् ।
ततो हनूमान् संत्यज्य भिक्षु रूपम् अरिन्दमः ॥४-५-१३॥
Slōka 14 / श्लोक १४
Slōka 14
काष्ठयोः स्वेन रूपेण जनयामास पावकम् ।
दीप्यमानम् ततो वह्निम् पुष्पैः अभ्यर्च्य सत्कृतम् ॥४-५-१४॥
Slōka 15 / श्लोक १५
Slōka 15
तयोर् मध्ये तु सुप्रीतो निदधौ सुसमाहितः ।
ततो अग्निम् दीप्यमानम् तौ चक्रतुः च प्रदक्षिणम् ॥४-५-१५॥
Slōka 16 / श्लोक १६
Slōka 16
सुग्रीवो राघवः च एव वयस्यत्वम् उपागतौ ।
ततः सुप्रीत मनसौ तौ उभौ हरि राघवौ ॥४-५-१६॥
Slōka 17 / श्लोक १७
Slōka 17
अन्योन्यम् अभिवीक्षन्तौ न तृप्तिम् अभिजग्मतुः ।
त्वम् वयस्योऽसि हृद्यः मे हि एकम् दुःखम् सुखम् च नौ ॥४-५-१७॥
Slōka 18 / श्लोक १८
Slōka 18
सुग्रीवो राघवम् वाक्यम् इति उवाच प्रहृष्टवत् ।
ततः सुपर्ण बहुलाम् भंक्त्वा शाखाम् सुपुष्पिताम् ॥४-५-१८॥
Slōka 19 / श्लोक १९
Slōka 19
सालस्य आस्तीर्य सुग्रीवः निषसाद स राघवः ।
लक्ष्मनाय अथ संहृष्टो हनुमान् मारुतात्मजः ॥४-५-१९॥
Slōka 20 / श्लोक २०
Slōka 20
शखाम् चन्दन वृक्षस्य ददौ परम पुष्पिताम् ।
ततः प्रहृष्टः सुग्रीवः श्लक्ष्णम् मधुरया गिरा ॥४-५-२०॥
Slōka 21 / श्लोक २१
Slōka 21
प्रति उवाच तदा रामम् हर्ष व्याकुल लोचनः ।
अहम् विनिकृतो राम चरमि इह भय आर्दितः ॥४-५-२१॥
Slōka 22 / श्लोक २२
Slōka 22
हृत भार्यो वने त्रस्तो दुर्गम् एतत् उपाश्रितः ।
सोऽहम् त्रस्तो वने भीतो वसामि उद् भ्रान्त चेतनः ॥४-५-२२॥
Slōka 23 / श्लोक २३
Slōka 23
वालिना निकृतो भ्रात्रा कृत वैरः च राघव ।
वालिनो मे महाभाग भय आर्तस्य अभयम् कुरु ॥४-५-२३॥
Slōka 24 / श्लोक २४
Slōka 24
कर्तुम् अर्हसि काकुत्स्थः भयम् मे न भवेद् यथा ।
एवम् उक्तः तु तेजस्वी धर्मज्ञो धर्म वत्सलः ॥४-५-२४॥
Slōka 25 / श्लोक २५
Slōka 25
प्रति अभाषत काकुत्स्थः सुग्रीवम् प्रहसन् इव ।
उपकार फलम् मित्रम् विदितम् मे महाकपे ॥४-५-२५॥
Slōka 26 / श्लोक २६
Slōka 26
वालिनम् तम् वधिष्यामि तव भार्य अपहारिणम् ।
अमोघोः सूर्य संकाशाः मम इमे निशिताः शराः ॥४-५-२६॥
Slōka 27 / श्लोक २७
Slōka 27
तस्मिन् वालिनि दुर्वृत्ते निपतिष्यन्ति वेगिताः ।
कन्क पत्र प्रतिच्छन्ना महेन्द्र अशनि संनिभाः ॥४-५-२७॥
Slōka 28 / श्लोक २८
Slōka 28
तीक्ष्णाग्रा ऋजुपर्वाणः स रोषा भुजगा इव ।
तम् अद्य वालिनम् पश्य तीक्ष्णैः आशी विष उपमैः ॥४-५-२८॥
Slōka 29 / श्लोक २९
Slōka 29
शरैः विनिहितम् भूमौ प्रकीर्णम् इव पर्वतम् ।
स तु तद् वचनम् श्रुत्वा राघवस्य आत्मनोहितम् ।सुग्रीवः परम प्रीतः परमम् वाक्यम् अब्रवीत् ॥४-५-२९॥
Slōka 30 / श्लोक ३०
Slōka 30
तव प्रसादेन नृसिंह वीरप्रियाम् च राज्यम् च समाप्नुयाम् अहम् ।
तथा कुरु त्वम् नर देव वैरिणम्यथा न हिंस्यत् स पुनर् मम अग्रजम् ॥४-५-३०॥
Slōka 31 / श्लोक ३१
Slōka 31
सीत कपीन्द्र क्षणदा चराणाम्राजीव हेम ज्वलनोपमानानि ।
सुग्रीव राम प्रणय पसङ्गेवामानि नेत्राणि समम् स्फुरन्ति ॥४-५-३१॥