Star (-) Watch (-)

Ramayana

सुन्दरकाण्डम्

Chapter 6 / सर्गः ६

Slōka 1 / श्लोक १

स निकामम् विमानेषु विषण्णः काम रूपधृत् ।
विचचार पुनर्लङ्काम् लाघवेन समन्वितः ॥५-६-१॥

Slōka 2 / श्लोक २

आससाद अथ लक्ष्मीवान् राक्षस इन्द्र निवेशनम् ।
प्राकारेण अर्क वर्णेन भास्वरेण अभिसम्व्Rतम् ॥५-६-२॥

Slōka 3 / श्लोक ३

रक्षितम् राक्षसैर् भीमैः सिम्हैर् इव महद् वनम् ।
समीक्षमाणो भवनम् चकाशे कपि कुन्जरः ॥५-६-३॥

Slōka 4 / श्लोक ४

रूप्य कोप हितैः चित्रैः तोरणैर् हेम भूषितैः ।
विचित्राभिः च कक्ष्याभिर् द्वारैः च रुचिरैर् व्Rतम् ॥५-६-४॥

Slōka 5 / श्लोक ५

गज आस्थितैर् महा मात्रैः शूरैः च विगत श्रमैः ।
उपस्थितम् असम्हार्यैर् हयैः स्यन्दन यायिभिः ॥५-६-५॥

Slōka 6 / श्लोक ६

सिम्ह व्याघ्र तनु त्राणैर् दान्त कान्चन राजतैः ।
घोषवद्भिर् विचित्रैः च सदा विचरितम् रथैः ॥५-६-६॥

Slōka 7 / श्लोक ७

बहु रत्न समाकीर्णम् पर अर्ध्य आसन भाजनम् ।
महा रथ समावासम् महा रथ महा आसनम् ॥५-६-७॥

Slōka 8 / श्लोक ८

दृश्यैः च परम उदारैः तैः तैः च मृग पक्षिभिः ।
विविधैर् बहु साहस्रैः परिपूर्णम् समन्ततः ॥५-६-८॥

Slōka 9 / श्लोक ९

विनीतैर् अन्त पालैः च रक्षोभिः च सुरक्षितम् ।
मुख्याभिः च वर स्त्रीभिः परिपूर्णम् समन्ततः ॥५-६-९॥

Slōka 10 / श्लोक १०

मुदित प्रमदा रत्नम् राक्षस इन्द्र निवेशनम् ।
वर आभरण निर्ह्रादैः समुद्र स्वन निह्स्वनम् ॥५-६-१०॥

Slōka 11 / श्लोक ११

तद् राज गुण सम्पन्नम् मुख्यैः च वर चन्दनैः ।
भेरी म्Rदन्ग अभिरुतम् शन्ख घोष विनादितम् ॥५-६-११॥

Slōka 12 / श्लोक १२

भेरीमृदङ्गाभिरुतम् शङ्खघोषनिनादितम् ।
नित्य अर्चितम् पर्व हुतम् पूजितम् राक्षसैः सदा ॥५-६-१२॥

Slōka 13 / श्लोक १३

समुद्रम् इव गम्भीरम् समुद्रम् इव निह्स्वनम् ।
महात्मानो महद् वेश्म महा रत्न परिच्चदम् ॥५-६-१३॥

Slōka 14 / श्लोक १४

महा जन समाकीर्णम् ददर्श स महा कपिः ।
विराजमानम् वपुषा गज अश्व रथ सम्कुलम् ॥५-६-१४॥

Slōka 15 / श्लोक १५

लन्का आभरणम् इति एव सो अमन्यत महा कपिः ।
चचार हनुमाम्स्तत्र रावणस्य समीपतः ॥५-६-१५॥

Slōka 16 / श्लोक १६

गृहाद् गृहम् राक्षसानाम् उद्यानानि च वानरः ।
वीक्षमाणो हि असम्त्रस्तः प्रासादामः च चचार सः ॥५-६-१६॥

Slōka 17 / श्लोक १७

अवप्लुत्य महा वेगः प्रहस्तस्य निवेशनम् ।
ततो अन्यत् पुप्लुवे वेश्म महा पार्श्वस्य वीर्यवान् ॥५-६-१७॥

Slōka 18 / श्लोक १८

अथ मेघ प्रतीकाशम् कुम्भ कर्ण निवेशनम् ।
विभीषणस्य च तथा पुप्लुवे स महा कपिः ॥५-६-१८॥

Slōka 19 / श्लोक १९

महा उदरस्य च तथा विरूप अक्षस्य चैव हि ।
विद्युज् जिह्वस्य भवनम् विद्युन् मालेः तथैव च ॥५-६-१९॥

Slōka 20 / श्लोक २०

वज्र दम्ष्ट्रस्य च तथा पुप्लुवे स महा कपिः ।
शुकस्य च महा वेगः सारणस्य च धीमतः ।तथा च इन्द्रजितो वेश्म जगाम हरि यूथपः ॥५-६-२०॥

Slōka 21 / श्लोक २१

जम्बु मालेः सुमालेः च जगाम हरि यूथपः ॥५-६-२१॥

Slōka 22 / श्लोक २२

रश्मि केतोः च भवनम् सूर्य शत्रोः तथैव च ।
वज्रकायस्य च तथा पुप्लुवे स महाकपिः ॥५-६-२२॥

Slōka 23 / श्लोक २३

धूम्र अक्षस्य च सम्पातेर् भवनम् मारुत आत्मजः ।
विद्युद् रूपस्य भीमस्य घनस्य विघनस्य च ॥५-६-२३॥

Slōka 24 / श्लोक २४

शुक नाभस्य वक्रस्य शठस्य विकटस्य च ।
ह्रस्व कर्णस्य दम्ष्ट्रस्य रोमशस्य च रक्षसः ॥५-६-२४॥

Slōka 25 / श्लोक २५

युद्ध उन्मत्तस्य मत्तस्य ध्वज ग्रीवस्य नादिनः ।
विद्युज् जिह्व इन्द्र जिह्वानाम् तथा हस्ति मुखस्य च ॥५-६-२५॥

Slōka 26 / श्लोक २६

करालस्य पिशाचस्य शोणित अक्षस्य चैव हि ।
क्रममाणः क्रमेण एव हनूमान् मारुत आत्मजः ॥५-६-२६॥

Slōka 27 / श्लोक २७

तेषु तेषु महा अर्हेषु भवनेषु महा यशाः ।
तेषाम् R^द्धिमताम् ऋद्धिम् ददर्श स महा कपिः ॥५-६-२७॥

Slōka 28 / श्लोक २८

सर्वेषाम् समतिक्रम्य भवनानि समन्ततः ।
आससाद अथ लक्ष्मीवान् राक्षस इन्द्र निवेशनम् ॥५-६-२८॥

Slōka 29 / श्लोक २९

रावणस्य उपशायिन्यो ददर्श हरि सत्तमः ।
विचरन् हरि शार्दूलो राक्षसीर् विकृत ईक्षणाः ॥५-६-२९॥

Slōka 30 / श्लोक ३०

शूल मुद्गल हस्ताः च शक्तो तोमर धारिणीः ।
ददर्श विविधान् गुल्मामः तस्य रक्षः पतेर् गृहे ।राक्षसांश्च महाकायान्नानाप्रहरणोद्यतान् ॥५-६-३०॥

Slōka 31 / श्लोक ३१

रक्तान् श्वेतान् सितामः चैव हरीमः चैव महा जवान् ॥५-६-३१॥

Slōka 32 / श्लोक ३२

कुलीनान् रूप सम्पन्नान् गजान् पर गज आरुजान् ।
निष्ठितान् गज शिखायाम् ऐरावत समान् युधि ॥५-६-३२॥

Slōka 33 / श्लोक ३३

निहन्त्RRन् पर सैन्यानाम् गृहे तस्मिन् ददर्श सः ।
क्षरतः च यथा मेघान् स्रवतः च यथा गिरीन् ॥५-६-३३॥

Slōka 34 / श्लोक ३४

मेघ स्तनित निर्घोषान् दुर्धर्षान् समरे परैः ।
सहस्रम् वाहिनीः तत्र जाम्बूनद परिष्कृताः ॥५-६-३४॥

Slōka 35 / श्लोक ३५

हेम जालैर् अविच्चिन्नाः तरुण आदित्य सम्निभाः ।
ददर्श राक्षस इन्द्रस्य रावणस्य निवेशने ॥५-६-३५॥

Slōka 36 / श्लोक ३६

शिबिका विविध आकाराः स कपिर् मारुत आत्मजः ।
लता गृहाणि चित्राणि चित्र शाला गृहाणि च ॥५-६-३६॥

Slōka 37 / श्लोक ३७

क्रीडा गृहाणि च अन्यानि दारु पर्वतकान् अपि ।
कामस्य गृहकम् रम्यम् दिवा गृहकम् एव च ॥५-६-३७॥

Slōka 38 / श्लोक ३८

ददर्श राक्षस इन्द्रस्य रावणस्य निवेशने ।
स मन्दर तल प्रख्यम् मयूर स्थान सम्कुलम् ॥५-६-३८॥

Slōka 39 / श्लोक ३९

ध्वज यष्टिभिर् आकीर्णम् ददर्श भवन उत्तमम् ।
अनन्त रत्न निचयम् निधि जालम् समन्ततः ॥५-६-३९॥

Slōka 40 / श्लोक ४०

धीर निष्ठित कर्म अन्तम् गृहम् भूत पतेर् इव ।
अर्चिर्भिः च अपि रत्नानाम् तेजसा रावणस्य च ॥५-६-४०॥

Slōka 41 / श्लोक ४१

विरराज अथ तद् वेश्म रश्मिमान् इव रश्मिभिः ।
जाम्बू नदमयानि एव शयनानि आसनानि च ॥५-६-४१॥

Slōka 42 / श्लोक ४२

भाजनानि च शुभ्राणि ददर्श हरि यूथपः ।
मध्व् आसव कृत क्लेदम् मणि भाजन सम्कुलम् ॥५-६-४२॥

Slōka 43 / श्लोक ४३

मनो रमम् असम्बाधम् कुबेर भवनम् यथा ।
नूपुराणाम् च घोषेण कान्चीनाम् निनदेन च ॥५-६-४३॥

Slōka 44 / श्लोक ४४

मृदन्ग तल घोषैः च घोषवद्भिर् विनादितम् ।
प्रासाद सम्घात युतम् स्त्री रत्न शत सम्कुलम् ॥५-६-४४॥

Slōka 45 / श्लोक ४५

सुव्यूढ कक्ष्यम् हनुमान् प्रविवेश महा गृहम् ।