किष्किन्धाकाण्डम्डम्
Chapter 2 / सर्गः २
Slōka 1 / श्लोक १
Slōka 1
तौ तु दृष्ट्वा महात्मानौ भ्रातरौ राम लक्ष्मणौ ।
वर आयुध धरौ वीरौ सुग्रीवः श्ङ्कितोऽभवत् ॥४-२-१॥
Slōka 2 / श्लोक २
Slōka 2
उद्विग्न हृदयः सर्वा दिशः समवलोकयन् ।
न व्यतिष्ठत कस्मिन् चित् देशे वानर पुङ्गवः ॥४-२-२॥
Slōka 3 / श्लोक ३
Slōka 3
नैव चक्रे मनः स्थातुम् वीक्षमाणो महाबलौ ।
कपेः परम भीतस्य चित्तम् व्यवससाद ह ॥४-२-३॥
Slōka 4 / श्लोक ४
Slōka 4
चिन्तयित्वा स धर्मात्मा विमृश्य गुरु लाघवम् ।
सुग्रीवः परम उद्विग्नः सर्वैः तैः वानरैः सह ॥४-२-४॥
Slōka 5 / श्लोक ५
Slōka 5
ततः स सचिवेभ्यः तु सुग्रीवः प्लवगाधिपः ।
शशंस परम उद्विग्नः पश्यन् तौ राम लक्ष्मणौ ॥४-२-५॥
Slōka 6 / श्लोक ६
Slōka 6
एतौ वनम् इदम् दुर्गम् वालि प्रणिहितौ ध्रुवम् ।
छद्मना चीर वसनौ प्रचरन्तौ इह आगतौ ॥४-२-६॥
Slōka 7 / श्लोक ७
Slōka 7
ततः सुग्रीव सचिवा दृष्ट्वा परम धन्विनौ ।
जग्मुः गिरि तटात् तस्माद् अन्यत् शिखरम् उत्तमम् ॥४-२-७॥
Slōka 8 / श्लोक ८
Slōka 8
ते क्षिप्रम् अभिगम्य अथ यूथपा यूथपर्षभम् ।
हरयो वानर श्रेष्ठम् परिवार्य उपतस्थिरे ॥४-२-८॥
Slōka 9 / श्लोक ९
Slōka 9
एवम् एक आयन गताः प्लवमाना गिरेः गिरिम् ।
प्रकंपयन्तो वेगेन गिरीणाम् शिखराणि च ॥४-२-९॥
Slōka 10 / श्लोक १०
Slōka 10
ततः शाखा मृगाः सर्वे प्लवमाना महाबलाः ।
बभंजुः च नगान् तत्र पुष्पितान् दुर्गम् आश्रितान् ॥४-२-१०॥
Slōka 11 / श्लोक ११
Slōka 11
आप्लवन्तो हरिवराः सर्वतः तम् महागिरिम् ।
मृग मार्जार शार्दूलान् त्रासयन्तो ययुः तदा ॥४-२-११॥
Slōka 12 / श्लोक १२
Slōka 12
ततः सुग्रीव सचिवाः पर्वतेन्द्रे समाहिताः ।
संगम्य कपि मुख्येन सर्वे प्रांजलयः स्थिताः ॥४-२-१२॥
Slōka 13 / श्लोक १३
Slōka 13
ततः तु भय संत्रस्तम् वालि किल्बिष शन्कितम् ।
उवाच हनुमान् वाक्यम् सुग्रीवम् वाक्य कोविदः ॥४-२-१३॥
Slōka 14 / श्लोक १४
Slōka 14
संभ्रमः त्यजताम् एष सर्वैः वालि कृते महान् ।
मलयोऽयम् गिरिवरो भयम् न इह अस्ति वालिनः ॥४-२-१४॥
Slōka 15 / श्लोक १५
Slōka 15
यस्मात् उद्विग्न चेताः त्वम् विद्रुतो हरिपुंगव ।
तम् क्रूर दर्शनम् क्रूरम् न इह पश्यामि वालिनम् ॥४-२-१५॥
Slōka 16 / श्लोक १६
Slōka 16
यस्मात् तव भयम् सौम्य पूर्वजात् पाप कर्मणः ।
स न इह वाली दुष्टात्मा न ते पश्यामि अहम् भयम् ॥४-२-१६॥
Slōka 17 / श्लोक १७
Slōka 17
अहो शाखा मृगत्वम् ते व्यक्तम् एव प्लवंगम ।
लघु चित्ततया आत्मानम् न स्थापयसि यो मतौ ॥४-२-१७॥
Slōka 18 / श्लोक १८
Slōka 18
बुद्धि विज्ञान संपन्न इङ्गितैः सर्वम् आचर ।
न हि अबुद्धिम् गतो राजा सर्व भूतानि शास्ति हि ॥४-२-१८॥
Slōka 19 / श्लोक १९
Slōka 19
सुग्रीवः तु शुभम् वाक्यम् श्रुत्वा सर्वम् हनूमतः ।
ततः शुभतरम् वाक्यम् हनूमन्तम् उवाच ह ॥४-२-१९॥
Slōka 20 / श्लोक २०
Slōka 20
दीर्घ बाहू विशालाक्षौ शर चाप असि धारिणौ ।
कस्य न स्यात् भयम् दृष्ट्वा हि एतौ सुर सुत उपमौ ॥४-२-२०॥
Slōka 21 / श्लोक २१
Slōka 21
वालि प्रणिहितौ एव शन्के अहम् पुरुषोत्तमौ ।
राजानो बहु मित्राः च विश्वासो न अत्र हि क्षमः ॥४-२-२१॥
Slōka 22 / श्लोक २२
Slōka 22
अरयः च मनुष्येण विज्ञेयाः छद्म चारिणः ।
विश्वस्तानाम् अविश्वस्ताः छिद्रेषु प्रहरन्ति अपि ॥४-२-२२॥
Slōka 23 / श्लोक २३
Slōka 23
कृत्येषु वाली मेधावी राजानो बहु दर्शनः ।
भवन्ति पर हन्तारः ते ज्ञेयाः प्राकृतैः नरैः ॥४-२-२३॥
Slōka 24 / श्लोक २४
Slōka 24
तौ त्वया प्राकृतेन एव गत्वा ज्ञेयौ प्लवंगम ।
इङ्गितानाम् प्रकारैः च रूपव्या भाषणेन च ॥४-२-२४॥
Slōka 25 / श्लोक २५
Slōka 25
लक्षयस्व तयोः भावम् प्रहृष्ट मनसौ यदि ।
विश्वासयन् प्रशंसाभिः इङ्गितैः च पुनः पुनः ॥४-२-२५॥
Slōka 26 / श्लोक २६
Slōka 26
मम एव अभिमुखम् स्थित्वा पृच्छ त्वम् हरि पुंगव ।
प्रयोजनम् प्रवेशस्य वनस्य अस्य धनुर् धरौ ॥४-२-२६॥
Slōka 27 / श्लोक २७
Slōka 27
शुद्ध आत्मानौ यदि एतौ जानीहि त्वम् प्लवंगम ।
व्याभाषितैः वा रूपैः वा विज्ञेया दुष्टता अनयोः ॥४-२-२७॥
Slōka 28 / श्लोक २८
Slōka 28
इति एवम् कपिराजेन संदिष्टो मारुतात्मजः ।
चकार गमने बुद्धिम् यत्र तौ राम लक्ष्मणौ ॥४-२-२८॥
Slōka 29 / श्लोक २९
Slōka 29
तथा इति संपूज्य वचः तु तस्य कपेः सुभीतस्य दुरासदस्य ।
महानुभावो हनुमान् ययौ तदा स यत्र रामो अतिबली स लक्ष्मणः ॥४-२-२९॥