बालकाण्डम्
Chapter 48 / सर्गः ४८
Slōka 1 / श्लोक १
पृष्ट्वा तु कुशलम् तत्र परस्पर समागमे ।
कथाअन्ते सुमतिः वाक्यम् व्याजहार महामुनिम् ॥१-४८-१॥
Slōka 2 / श्लोक २
इमौ कुमारौ भद्रम् ते देव तुल्य पराक्रमौ ।
गज सिंह गती वीरौ शार्दूल वृषभ उपमौ ॥१-४८-२॥
Slōka 3 / श्लोक ३
पद्म पत्र विशालाक्षौ खड्ग तूणी धनुर् धरौ ।
अश्विनौ इव रूपेण समुपस्थित यौवनौ ॥१-४८-३॥
Slōka 4 / श्लोक ४
यदृच्छया एव गाम् प्राप्तौ देवलोकात् इव अमरौ ।
कथम् पद्भ्याम् इह प्राप्तौ किम् अर्थम् कस्य वा मुने ॥१-४८-४॥
Slōka 5 / श्लोक ५
भूषयन्तौ इमम् देशम् चन्द्र सूर्यौ इव अंबरम् ।
परस्परेण सदृशौ प्रमाण इन्गित चेष्टितैः ॥१-४८-५॥
Slōka 6 / श्लोक ६
किम् अर्थम् च नर श्रेष्ठौ सम्प्राप्तौ दुर्गमे पथि ।
वर आयुध धरौ वीरौ श्रोतुम् इच्छामि तत्त्वतः ॥१-४८-६॥
Slōka 7 / श्लोक ७
तस्य तद् वचनम् श्रुत्वा यथा वृत्तम् न्यवेदयत् ।
सिद्ध आश्रम निवासम् च राक्षसानाम् वधम् तथा ॥१-४८-७॥
Slōka 8 / श्लोक ८
विश्वामित्र वचः श्रुत्वा राजा परम विस्मितः ॥१-४८-८॥
Slōka 9 / श्लोक ९
च्अतिथी परमौ प्राप्तम् पुत्रौ दशरथस्य तौ ।
पूजयामास विधिवत् सत्कार अर्हौ महाबलौ ॥१-४८-९॥
Slōka 10 / श्लोक १०
ततः परम सत्कारम् सुमतेः प्राप्य राघवौ ।
उष्य तत्र निशाम् एकाम् जग्मतुः मिथिलाम् ततः ॥१-४८-१०॥
Slōka 11 / श्लोक ११
ताम् दृष्ट्वा मुनयः सर्वे जनकस्य पुरीम् शुभाम् ।
साधु साधु इति शंसन्तो मिथिलाम् समपूजयन् ॥१-४८-११॥
Slōka 12 / श्लोक १२
मिथिल उपवने तत्र आश्रमम् दृश्य राघवः ।
पुराणम् निर्जनम् रम्यम् पप्रच्छ मुनि पुंगवम् ॥१-४८-१२॥
Slōka 13 / श्लोक १३
इदम् आश्रम संकाशम् किम् नु इदम् मुनि वर्जितम् ।
श्रोतुम् इच्छामि भगवन् कस्य अयम् पूर्व आश्रमः ॥१-४८-१३॥
Slōka 14 / श्लोक १४
तत् श्रुता राघवेण उक्तम् वाक्यम् वाक्य विशारदः ।
प्रति उवाच महातेजा विश्वमित्रो महामुनिः ॥१-४८-१४॥
Slōka 15 / श्लोक १५
हन्त ते कथयिष्यामि शृणु तत्त्वेन राघव ।
यस्य एतत् आश्रम पदम् शप्तम् कोपान् महात्मना ॥१-४८-१५॥
Slōka 16 / श्लोक १६
गौतमस्य नरश्रेष्ठ पूर्वम् आसीत् महात्मनः ।
आश्रमो दिव्य संकाशः सुरैः अपि सुपूजितः ॥१-४८-१६॥
Slōka 17 / श्लोक १७
स च अत्र तप आतिष्ठत् अहल्या सहितः पुरा ।
वर्ष पूगानि अनेकानि राजपुत्र महायशः ॥१-४८-१७॥
Slōka 18 / श्लोक १८
तस्य अन्तरम् विदित्वा तु सहस्राक्षः शची पतिः ।
मुनि वेष धरो भूत्वा अहल्याम् इदम् अब्रवीत् ॥१-४८-१८॥
Slōka 19 / श्लोक १९
ऋतु कालम् प्रतीक्षन्ते न अर्थिनः सुसमाहिते ।
संगमम् तु अहम् इच्छामि त्वया सह सुमध्यमे ॥१-४८-१९॥
Slōka 20 / श्लोक २०
मुनि वेषम् सहस्राक्षम् विज्ञाय रघुनंदन ।
मतिम् चकार दुर्मेधा देव राज कुतूहलात् ॥१-४८-२०॥
Slōka 21 / श्लोक २१
अथ अब्रवीत् सुरश्रेष्ठम् कृतार्थेन अंतरात्मना ।
कृतार्था अस्मि सुरश्रेष्ठ गच्छ शीघ्रम् इतः प्रभो ॥१-४८-२१॥
Slōka 22 / श्लोक २२
आत्मानम् माम् च देवेश सर्वदा रक्ष गौतमात् ।
इन्द्रः तु प्रहसन् वाक्यम् अहल्याम् इदम् अब्रवीत् ॥१-४८-२२॥
Slōka 23 / श्लोक २३
सुश्रोणि परितुष्टो अस्मि गमिष्यामि यथा आगतम् ।
एवम् संगम्य तु तया निश्चक्राम उटजात् ततः ॥१-४८-२३॥
Slōka 24 / श्लोक २४
स संभ्रमात् त्वरन् राम शन्कितो गौतमम् प्रति ।
गौतमम् स ददर्श अथ प्रविशंतम् महामुनिम् ॥१-४८-२४॥
Slōka 25 / श्लोक २५
देव दानव दुर्धर्षम् तपो बल समन्वितम् ।
तीर्थ उदक परिक्लिन्नम् दीप्यमानम् इव अनलम् ॥१-४८-२५॥
Slōka 26 / श्लोक २६
गृहीत समिधम् तत्र स कुशम् मुनि पुंगवम् ।
दृष्ट्वा सुर पतिः त्रस्तो विषण्ण वदनो अभवत् ॥१-४८-२६॥
Slōka 27 / श्लोक २७
अथ दृष्ट्वा सहस्राक्षम् मुनि वेष धरम् मुनिः ।
दुर्वृत्तम् वृत्त संपन्नो रोषात् वचनम् अब्रवीत् ॥१-४८-२७॥
Slōka 28 / श्लोक २८
मम रूपम् समास्थाय कृतवान् असि दुर्मते ।
अकर्तव्यम् इदम् यस्मात् विफलः त्वम् भविष्यति ॥१-४८-२८॥
Slōka 29 / श्लोक २९
गौतमेन एवम् उक्तस्य स रोषेण महात्मना ।
पेततुः वृषणौ भूमौ सहस्राक्षस्य तत् क्षणात् ॥१-४८-२९॥
Slōka 30 / श्लोक ३०
तथा शप्त्वा च वै शक्रम् भार्याम् अपि च शप्तवान् ।
इह वर्ष सहस्राणि बहूनि निवषिस्यसि ॥१-४८-३०॥
Slōka 31 / श्लोक ३१
वायु भक्षा निराहारा तप्यन्ती भस्म शायिनी ।
अदृश्या सर्व भूतानाम् आश्रमे अस्मिन् वषिस्यसि ॥१-४८-३१॥
Slōka 32 / श्लोक ३२
यदा तु एतत् वनम् घोरम् रामो दशरथ आत्मजः ।
आगमिष्यति दुर्धर्षः तदा पूता भविष्यसि ॥१-४८-३२॥
Slōka 33 / श्लोक ३३
तस्य आतिथ्येन दुर्वृत्ते लोभ मोह विवर्जिता ।
मत् सकाशे मुदा युक्ता स्वम् वपुः धारयिष्यसि ॥१-४८-३३॥
Slōka 34 / श्लोक ३४
एवम् उक्त्वा महातेजा गौतमो दुष्ट चारिणीम् ।
इमम् आश्रमम् उत्सृज्य सिद्ध चारण सेविते ।हिमवत् शिखरे रम्ये तपः तेपे महातपाः ॥१-४८-३४॥